Zwyczaj kolędowania „Trzech Króli” w Sopotni Małej sięga dawnych czasów i trwa po dzień dzisiejszy. W obrzędach „Trzech Króli” występowali pełnoletni mężczyźni z muzykantami, Aniołem, Żydem i Augustem. Śpiewali oni kolędy, składali życzenia domownikom, a za otrzymane datki zapraszali na wspólną zabawę w remizie, gdzie głównie zaproszeni byli mieszkańcy, których domy odwiedzali. Żyd i August nie wchodzili do domów, zabawiali publiczność na zewnątrz, szczególnie dzieci i dziewczyny. Taki obchód wsi trwał trzy dni.
W okresie II wojny światowej okupanci niemieccy zakazali obchodów wszelkich uroczystości i zabaw, zresztą ludność ze wsi została bestialsko wysiedlona, wywieziona do lagrów na przymusowe roboty do Niemiec lub zamordowana. Po odzyskaniu niepodległości tradycja wróciła. Przerwano ją na dziesięć lat od 1994 – 2004 roku. Rok 1993 był ostatnim, w którym „Trzej Królowie” odwiedzili sopotniańskie domostwa.
Dzięki Zespołowi Regionalnemu „Romanka” do Sopotni Małej wróciła tradycja „Trzech Króli” 6 stycznia 2005 roku. I od tego czasu „Romanka” kultywuje autentyczny zwyczaj kolędowania od domu do domu w Sopotni Małej.
W tym roku Trzej Królowie Sopotniańscy kolędowali w Sopotni Małej przez trzy dni. Rozpoczęli w święto Trzech Króli 6 stycznia, zakończyli 8 stycznia w niedzielę. Trzej Królowie Sopotniańscy z Zespołu Regionalnego ROMANKA odwiedzili wielu gospodarzy w Sopotni Małej. Kolędnicy przyjmowani byli bardzo chętnie. Byłoby wielkim wstydem i hańbą, gdyby gospodarze odmówili przyjęcia kolędników.
Natomiast 21 stycznia 2017 r. w sobotę już po raz X odbyła się impreza folklorystyczna Kolędowanie w Sopotni Małej. Organizatorami imprezy byli: Gminny Ośrodek Kultury w Jeleśni, Stowarzyszenie Społeczno - Kulturalne Romanka w Sopotni Małej, Koło Gospodyń Wiejskich w Sopotni Małej, Ochotnicza Straż Pożarna w Sopotni Małej, Sołtys Sołectwa Sopotnia Mała. Impreza rozpoczęła się w plenerze korowodem kolędników. Przez wieś maszerowali Przebierańcy z Żabnicy oraz Zespół Regionalny Romanka. Robili przy tym mnóstwo uciechy dla mieszkańców. Dalsza część Kolędowania w Sopotni Małej miała miejsce w Domu Strażaka. Kolędowali tam: Przebierańcy z Żabnicy, Ognisko Twórczości Artystycznej Fundacji Braci Golec, zespół regionalny ROMANECKA z Sopotni Małej, zespół regionalny GÓRALSKIE NUTKI z Pewli Wielkiej. Zespół regionalny ROMANKA zaprezentował autentyczne zwyczaje kolędników z gwiazdą i przedstawienie obrzędowe Trzej Królowie Sopotniańscy.
Następnie jak to jest w sopotniańskim zwyczaju mieszkańcy wsi bawili się na zabawie karnawałowej z kapelą góralską EŚTA do późnych godzin nocnych. W imprezie oraz zabawie wzięło udział wielu mieszkańców Sopotni, jak również wiele osób, które przyjechały specjalnie na Królów do Sopotni.
W imprezie wzięli udział m.in. Bronisław Jafernik - zastępca wójta Gminy Jeleśnia, Ryszard Nowak - przewodniczący Rady Gminy Jeleśnia, Jan Krzyżowski - wiceprzewodniczący Rady Gminy Jeleśnia, Władysław Gruszka- radny i sołtys Sopotni Małej.
Autor: Grażyna Patera
Zdjęcia: Paweł Szewczyk