Schrony bojowe w Węgierskiej Górce były budowane na bazie doświadczenia znanego z I wojny światowej, kiedy to ogromną rolę odegrały szeroko stosowane karabiny maszynowe, a bitwy wykazały, że dla frontu pozycyjnego niezwykle istotne jest obezwładnienie broni maszynowej obrońców. Łączyło się to z uznaniem dla nowych środków walki – broni chemicznej oraz zagrożenia bronią pancerną – przy jednoczesnym lekceważeniu lotnictwa. Założenia te stanowiły podwaliny budowy większości dzieł bojowych pozycji umocnionych lat 30, a schrony bojowe dla artylerii ciężkiej i armat przeciw pancernym stanowiły niewielką, choć stale wznoszącą część wznoszonych budowli.

Schrony bojowe budowane w 1939 roku otrzymały szereg nowych rozwiązań konstrukcyjnych.

Schrony bojowe ośrodka oporu Węgierska Górka

– Schron bojowy “Waligóra”

Jest to duży, jednokondygnacyjny tradytor artylerii o odporności C usytuowany na zboczu wzgórz. W trakcie przygotowania nieukończonego schronu do walki, na stropie ułożono worki wypełnione piaskiem tworząc otwarte stanowisko obserwacyjno-bojowe i wykonano częściowy nasyp ziemny kryjący ścianę czołową. Zasadnicze uzbrojenie schronu składało się z dwóch lekkich armat, ckm służący do obrony zapola, rkm przeznaczony do walki bliskiej używany w kopule pancernej. Do oświetlania pół ostrzału w czasie walk w nocy służyły wyrzutnie ładunków oświetlających umieszczone obok każdej ze strzelnic. Wnętrze części bojowej zawiera: dwie izby armat polowych, izbę ckm, dwie duże komory amunicyjne, magazyn zapalników oraz szyb kopuły pancernej. Część socjalna obejmuje izbę łączności, izbę dowódcy, trzy izby załogi, ubikację i magazyn zapasu prowiantu oraz leków.  Zrezygnowano z typowego rozwiązania jakim było zastosowanie ckm strzelającego zgodnie z armatami, gdyż rolę tą pełniło uzbrojenie ze schronu “Włóczęga”.

– Schron bojowy ‘Włóczęga”

To średniej wielkości jednokondygnacyjny schron bojowy dla broni maszynowej oraz armat ppanc. o odporności D na zboczu wzgórza. Zasadniczym uzbrojeniem schronu stanowiła forteczna armata przeciwpancerna oraz ckm prowadzący ogień boczny. Wnętrze schronu było gazoszczelne i zawierało: część bojowa obejmująca dwie izby bojowe, szyb kopuły pancernej oraz wewnętrzną śluzę gazoszczelną. Część socjalna stanowiła dwie izby załogi, izbę dowódcy, ubikację, natomiast część techniczna składała się z akumulatornia z wyjściem awaryjnym, izby filtra przeciwkurzowego oraz maszynowni.

– Schron bojowy “Wędrowiec” 

To duży jednokondygnacyjny schorn dla armaty ppanc. i broni maszynowej o odporności D. Usytuowany na dnie doliny Soły. Zasadniczym uzbrojeniem schronu była forteczna armata ppanc oraz ckm prowadzący ogień boczny. Wnętrze schronu było gazoszczelne i zawierało pomieszczenia rozplanowane wzdłuż centralnego korytarza: trzy izby bojowe , szyb kopuły pancernej oraz ubikację. Do ściany czołowej przylegał zespół mieszkalny – izba załogi i izba dowódcy. Część techniczna schronu obejmuje akumulatornię z wyjściem awaryjnym, maszynownię. Rozległy centralny korytarz wykorzystano do umieszczenia ławek dla części załogi, pieca, studni z pompą ręczną.

– Schron bojowy “Wawóz”

Duży jednokondygnacyjny schron dla armaty ppanc i broni maszynowej o odporności D usytuowany na południowym stoku wzgórza Bukowina. Zasadniczym uzbrojeniem była forteczna armata przeciwpancerna oraz ckm prowadzący ogień boczny. Uzupełnieniem zasadniczego uzbrojenia były reflektory służące do oświetlenie przedpola.  Wnętrze było gazoszczelne i zawierało pomieszczenia rozplanowane wzdłuż centralnego korytarza. “Wąwóz” jest największym i najbardziej uzbrojonym ze zbudowanych schronów w Węgierskiej Górce.

– Schron bojowy “Wyrwidąb”

To średniej wielkości schron dla broni maszynowej wykonany w odporności C i usytuowany pod szczytem wzgórza Bukowina. Schron był nieukończony i nie został przeznaczony do walki.

Więcej już niebawem!

Opracowanie: K.M

Źródło:

B. Kudłacik, “Reduta pod Węgierską Górką“, archiwum autora.

P.Figura, “Fortyfikacje Beskidu Żywieckiego Gmina Węgierska Górka i Jeleśnia”, archiwum autora.

S.Suchanek  „Forty Węgierskiej Górki”, Węgierska Górka 2009

http://www.bunkerexplorers.pun.pl/viewtopic.php?id=282

http://beskidforum.pl/showthread.php/17-W%C4%99gierska-G%C3%B3rka-Westerplatte-Po%C5%82udnia!

Kopiowanie materiałów zabronione