W miejscowości Sól, położonej niedaleko Żywca, archeolodzy dokonali niezwykle cennego odkrycia – pozostałości po warzelni soli sprzed około 2,5 tys. lat. Badacze podejrzewają, że w przeszłości istniał tu duży ośrodek solowarski, który mógł dorównywać, a nawet przewyższać takie miejsca jak Bochnia czy Wieliczka.

Współczesne badania na tropie historii

Badania prowadzone przez archeologów z Muzeum Historycznego w Bielsku-Białej – Bogusława i Bożenę Chorążów, oraz archeologa-amatora Roberta Skoczylasa, są kontynuacją wcześniejszych prac, które miały miejsce w latach 60. XX wieku. Profesor Antoni Jodłowski, wspólnie z Kazimierzem Regułą, zainicjował badania, które ujawniły dowody na czynności związane z warzeniem soli w tym rejonie, ale dane o skali tego zjawiska były ograniczone.

Dzięki wykorzystaniu znalezisk z Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce, w tym prehistorycznych skorup i narzędzi krzemiennych, zaczęto intensywnie badać inne fragmenty terenu. I tak, podczas eksploracji osuwającej się skarpy, dokonano odkrycia nowego stanowiska archeologicznego, co zaskoczyło nawet samych badaczy.

Odkrycia, które mogą zmienić historię

Podczas prac terenowych archeolodzy natrafili na liczne fragmenty naczyń oraz narzędzi związanych z solowarstwem.  Wykopane przedmioty pochodzą z różnych okresów, zarówno z czasów kultury łużyckiej, jak i późniejszych etapów z historii regionu, w tym średniowiecza. Część znalezisk może sięgać czasów od 750 do 400 roku przed naszą erą, okresu tzw. halsztackiego.

Kto był solowarem?

Niemniej intrygującą kwestią, którą badają archeolodzy, jest pochodzenie ludzi zajmujących się solowarstwem. Istnieją dwie główne hipotezy: jedna wskazuje na migrację z południowej Słowacji, druga na północ, być może z obszarów wzdłuż Doliny Soły, gdzie obowiązywały inne technologie pozyskiwania soli.

Przyszłość badań w Sól

Badania zostalły wsparte przez Wojewódzki Urząd Konserwatorski w Katowicach. Archeolodzy nie ukrywają chęci kontynuowania prac badawczych, jednakże dalsze poszukiwania będą możliwe jedynie za zgodą właściciela terenu, na którym dokonano odkryć.

O historii soli w Soli pisaliśmy niedawno. Do artykułu możecie wrócić TUTAJ.