19 maj
2025

Tajemnicze drzwi w żywieckiej Konkatedrze

Autor: Paweł Wnętrzak Data publikacji: 21.03.2021 14:21

Na niepozorne metalowe drzwi w żywieckiej farze mało kto zwraca uwagę. Tymczasem posiadają one niezwykłą historię i wykonane są z niezwykłego materiału.

 Metalowe drzwi z datą 1671 raczej nie przykuwają uwagi – ot zwykłe stare drzwi, wykonane w mało estetyczny sposób. Okazuje się jednak, że posiadają one niezwykłą historię i wykonano je z nietuzinkowego materiału. Drzwi te są bowiem związane z wydobyciem soli na Żywiecczyźnie. Jak możemy przeczytać w “Dziejopisie” Andrzeja Komonieckiego pod datą 1664:

… we wsi Soli w Państwie Żywieckim od granic Węgierskich sól warzono, zaciągnąwszy z Wieliczki górników, którzy wykopawszy studnie, dostali wód słonych i sól z nich warzyli. I od godziny do godziny, to jest przez godzin 24, po korcy 12 soli warzonej brali, po pół talara naprzód korzec przedawali

Prawdopodobnie solanka ta była wykorzystywana już w XV wieku. Proces jej przetwarzania polegał na wlaniu solanki do naczyń wykonanych z miedzi lub ołowiu – tzw. “pangwi”, które następnie podgrzewano do całkowitego odparowania wody. Sól pozyskana w ten sposób niestety czerwieniała, możliwe że było to spowodowane dopływem wody bogatej w żelazo. W roku 1671 zdecydowano o zamknięciu warzelni. W tym samym roku do żywieckiej katedry trafiły drzwi, wykonane z… pangwi. Jak możemy przeczytać w “Chronografii” sławetnego wójta Komonieckiego:

Tegoż roku (1671) drzwi żelazne do drzwi małych kościelnych od babińca, gdzie białogłowy wywodzą, sprawiono a to z panwi żelaznych, na których sól we wsi Soli warzono i ta tylko pamiątka tego została…

Czym był “babiniec”? Warto zaznaczyć, że w roku 1671 żywiecka katedra wyglądała nieco inaczej niż obecnie. W XVII wieku w miejscu tym nie było – tak jak dziś – zakrystii, wobec czego drzwi te prowadziły z wnętrza fary bezpośrednio w przylegający do niej cmentarz. Jedną z teorii może być to, że w miejscu tym przesiadywały żebrzące kobiety.
Niepozorne drzwi są zatem niezwykłym świadkiem zarówno dziejów żywieckiej świątyni, jak i całego regionu, szczególnie zaś miejscowości Sól.

Przeczytaj także

Breakwave II-vice Mistrzem Polski!

Z dumą informujemy, że grupa Breakwave ze Szkoły Tańca Swing Żywiec odniosła ogromny sukces, zdobywając 3. miejsce i tytuł II-Vice…
Czytaj więcej

Za nami wycieczka w ramach akcji 7xŻywiec

Za nami pierwsza w tym roku wycieczka w ramach akcji 7xŻYWIEC, czyli zwiedzanie miasta Żywca z przewodnikiem po miejskich szlakach…
Czytaj więcej

VII Marsz dla Życia i Rodziny w Żywcu

Już po raz siódmy mieszkańcy Żywca spotkają się, aby wspólnie uczcić wartość życia i rodziny podczas VII Marszu dla Życia…
Czytaj więcej

Ostateczna frekwencja w pierwszym głosowaniu w powiecie żywieckim

Powiat żywiecki Frekwencja w pierwszym głosowaniu 68,08% Liczba kart ważnych 78 971 Liczba uprawnionych do głosowania115 990 Gmina Liczbauprawnionych do głosowania Liczbakart wydanych Liczbakart wyjętych…
Czytaj więcej

Za nami obchody 25-lecia Jubileuszowego Krzyża na Bendoszce Wielkiej

17 maja 2025 r na Bendoszce Wielkiej odbyły się uroczyste obchody 25-lecia Jubileuszowego Krzyża w ramach XVI Rajdu Szlakami Papieskimi…
Czytaj więcej

Sondażowe wyniki: Trzaskowski wygrywa w I turze

Rafał Trzaskowski zwycięża w pierwszej turze wyborów prezydenckich, zdobywając 30,8% głosów, wynika z wstępnych wyników exit poll przeprowadzonych przez pracownię…
Czytaj więcej