Zaćma, nazywana również kataraktą, to poważna choroba oczu, którą diagnozuje się głównie u osób w podeszłym wieku, ale zdarzają się i młodzi pacjenci. Objawów zaćmy nie wolno ignorować, ponieważ postępująca choroba może powodować utratę wzroku. Jeśli więc występują jakiekolwiek podejrzenia, że zaćma może dotyczyć właśnie ciebie, koniecznie udaj się do lekarza okulisty na kontrolne badanie wzroku. Szacuje się, że w Polsce na kataraktę choruje ponad 800 tys. ludzi! Czym jest zaćma, jakie są pierwsze objawy i jak się ją leczy? Jakie są przyczyny występowania tej choroby?

Co to jest zaćma?

Zaćma  jest chorobą związaną ze starością i naturalnymi procesami fizjologicznymi zachodzącymi w naszym ciele – objawia się zmętnieniem soczewki. Najczęściej dotyka osoby po 55. roku życia i rozwija się powoli, często wręcz niezauważalnie. Przyczyny powstawania zaćmy są zróżnicowane, mówi się o zaćmie wrodzonej, mającej podłoże genetyczne, oraz o zaćmie nabytej. W Polsce najpowszechniejszą odmianą choroby jest zaćma starcza, natomiast u młodszych pacjentów i dzieci zaćma powstaje na skutek m.in. nowotworów. Istnieją teorie, że mętnienie soczewki u dzieci może mieć związek także z niedoborami witamin lub z przejściem zakażenia różyczką w okresie płodowym. Czynnikiem, który zwiększa ryzyko wystąpienia zaćmy w dowolnym momencie życia jest cukrzyca, zwłaszcza zaniedbana, lub przewlekłe zapalenia oczu, a także przyjmowanie niektórych leków sterydowych oraz źle korygowanej krótkowzroczności. Trzeba mieć jednak na uwadze, że zmętnienie soczewki nie jest chorobą nagłą i nie atakuje człowieka z dnia na dzień. Ta choroba rozwija się latami i daje objawy, można ją także skutecznie leczyć. Osoby, w których rodzinie występuje zaćma oraz osoby znajdujące się w grupie zwiększonego ryzyka, nigdy nie powinny bagatelizować kontrolnych wizyt u okulisty. Stosowanie się do zaleceń specjalisty jest kluczowe w walce nie tylko z zaćmą, ale także innymi chorobami oczu oraz wadami wzroku. Według zaleceń Ministerstwa Zdrowia, osoby pomiędzy 18 a 65 rokiem życia powinny odbywać kontrolne wizyty u okulistów co 2-3 lata.

Jakie są objawy zaćmy?

Jakie są pierwsze objawy zaćmy? Dość niespecyficzne i pasujące do wielu innych schorzeń, jak i chorób, to m.in. pogorszenie się wzroku, zwłaszcza widzenia na odległość i ostrego widzenia, problem z postrzeganiem lub rozróżnianiem barw, rozmyty, zamglony obraz, problemy z oceną odległości czy przeszkadzające, jasne światło. Początkowo objawy są niemal niezauważalne i bardzo łatwo przypisać je zmęczeniu, jednak w miarę upływu czasu narastają i coraz bardziej wpływają na codzienność. W przypadku zauważenia któregokolwiek z wymienionych objawów, i utrzymywania się go dłużej niż kilka dni, należy skonsultować się ze specjalistą. Diagnozowanie zaćmy opiera się głównie badaniu oka z użyciem lampy szczelinowej przy zastosowaniu kropli rozszerzających źrenice.

Leczenie zaćmy

Zaćma jest uleczalna, a obecnie najskuteczniejszą metodą jest operacja usunięcia zaćmy. Jeśli choroba zostanie zdiagnozowana na bardzo wczesnym etapie, możliwe jest także leczenie farmakologiczne za pomocą odpowiednich kropli do oczu hamujących postęp zaćmy (więcej o tym na stronie http://twojespojrzenie.pl/). Należy pamiętać, że po operacji usunięcia zaćmy (obecnie wykonuje się bezpieczne operacje laserowe) i zastąpienia jej sztuczną soczewką, pacjenci czasem potrzebują dodatkowej korekcji wzroku (w wypadku gdy zaćma jest zaawansowana). Operacja laserowa nie jest skomplikowana ani rozległa, pacjenci zazwyczaj pozostają w hospitalizacji przez jeden-dwa dni (w zależności od ich kondycji) i bardzo szybko wracają do swoich codziennych aktywności. Głównym problemem w Polsce jest wciąż mała profilaktyka i odwlekanie wizyt lekarskich, na które nierzadko czeka się przez kilka miesięcy. Jak można zapobiegać zaćmie? Przede wszystkim poprzez prowadzenie zdrowego trybu życia, z balansem pomiędzy aktywnością fizyczną, wysypianiem się i zbilansowaną dietą. Osoby starsze, w miarę możliwości, powinny przynajmniej raz dziennie wychodzić na spacer i spożywać większą ilość warzyw i owoców – w szczególności cytrusów i warzyw korzennych. Wskazana jest także suplementacji, o którą należy zapytać lekarza po zrobieniu odpowiednich badań.