Dbanie o zasoby wodne to środowiskowy priorytet dla respondentów z Żywiecczyzny – wynika z badania zrealizowanego na zlecenie Koalicji „Dbamy o wodę” z okazji Światowego Dnia Wody. Wyjątkowe znaczenie, jakie dla mieszkańców ma woda, stało się inspiracją do zainaugurowania  Żywieckiego Tygodnia Wody. W jego trakcie odbędzie się szereg inicjatyw edukacyjnych promujących retencję oraz ochronę zasobów wodnych. W programie m.in. gra miejska oraz aktywności w trakcie Półmaratonu Żywieckiego.

Już po raz drugi mieszkańcy regionu wskazali, że wśród priorytetów środowiskowych kwestie wodne są dla nich najważniejsze. Jako wyzwania, którym należy przeciwdziałać w pierwszej kolejności, mieszkańcy Żywiecczyzny najczęściej wskazują suszę i niedobory wody (54%) oraz powódź, powódź błyskawiczną i deszcze nawalne (52%). W przypadku grupy ogólnopolskiej te wskazania nie przekraczają 40%. Badania zostały zrealizowane przez firmę badawczą SW Research, a na ich podstawie opracowano raport „Zatrzymać deszcz tam, gdzie spadnie”.

Woda pozostaje środowiskowym priorytetem

Zdecydowana większość mieszkańców Żywiecczyzny (72%) uważa, że zmiany w zasobach wodnych mogą mieć wpływ na przyszłość regionu – jednak można zaobserwować znaczący spadek udziału respondentów udzielających takiej odpowiedzi w stosunku do ostatniego roku. Największego wpływu na swój regionu ankietowani upatrują w suszy letniej (34%). Jest to także zjawisko, które respondenci najczęściej obserwują w swoim regionie – aż 95% mieszkańców deklaruje, że spotkało się z suszą letnią w 2024 r, a 59% bezpośrednio odczuło jej skutki.

– Już od czterech lat realizujemy badanie, które pozwala nam poznać potrzeby, troski i oczekiwania mieszkańców Żywiecczyzny w zakresie ochrony zasobów wodnych regionu. Dzięki temu w naszych działaniach jesteśmy w stanie koncentrować się na zagadnieniach naprawdę istotnych dla regionu. Z tegorocznej edycji wynika, że zjawiskiem, które najmocniej niepokoi respondentów jest susza. Odpowiedzią na to powinny być działania retencyjnie. Stąd nasze hasło na ten rok „Zatrzymać deszcz tam, gdzie spada”, który wyznaczy kierunek działań Koalicji na najbliższe miesiące. Retencja będzie także tematem Żywieckiego Tygodnia Wody, czyli cyklu inicjatyw edukacyjnych dla mieszkańców, który zainaugurujemy 22 marca. Rozmawiać na temat zachowania wody deszczowej będziemy m.in. na naszym stoisku podczas Półmaratonu Żywieckiego czy w ramach gry miejskiej. W tych dniach o wodzie będą także przypominać podświetlone na niebiesko fabryki – podkreśla Anna Cywińska, Dyrektor działu korporacyjnego i komunikacji, członek zarządu w grupie spółek DANONE w Polsce, do których należy Żywiec-Zdrój S.A..

Mieszkańcy Żywiecczyzny deklarują dbałość o wodę

Aż 80% badanych mieszkańców Żywiecczyzny wskazało, że w ubiegłym roku stosowało przynajmniej jedno rozwiązanie w celu zachowania wody deszczowej. Wynik ten jest zbliżony do badania zrealizowanego rok wcześniej. Zgodnie z deklaracjami mieszkańców do najbardziej znanych rozwiązań retencyjnych należy zbieranie i wykorzystywanie deszczówki – słyszało o nim 95% badanych, a niemal 46% deklaruje, że je stosowało. Na drugim miejscu znalazła się budowa oczek wodnych i stawów (odpowiednio 88% i 29%). Z badań wynika, że najmniej wiemy na temat właściwości retencyjnych ogrodów deszczowych oraz łąk kwietnych – o pierwszym z rozwiązań nie słyszało 45% badanych, a o drugim 30%.

– Jako Koalicja „Dbamy o wodę” od początku w centrum uwagi stawiamy retencję i zarządzanie zlewniowe. Realizujemy kampanie edukacyjne skierowane do mieszkańców, organizujemy szkolenia czy zlecamy opracowania naukowe na potrzeby regionu. Współpracujemy z zespołem hydrologów z Uniwersytety Śląskiego, który m. in. przygotował model zlewni rzeki Soły do przekroju w Żywcu. Model pozwala określić potencjał i potrzeby retencji na poszczególnych obszarach zlewni, służąc za przewodnik do planowania optymalnego zarządzania zasobami wody. Pozwala przygotować się zarówno na okres suszy jak i powodzi – podkreśla Magdalena Brzezińska, Dyrektor ds. korporacyjnych w Grupie Żywiec.

Światowy Dzień Wody

Światowy Dzień Wody jest obchodzony 22 marca. Ustanowiono go rezolucją z 22 grudnia 1992 roku przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w ramach Agendy 21, w czasie konferencji Szczyt Ziemi 1992 w Rio de Janeiro. Celem Światowego Dnia Wody jest podniesienie świadomości na temat problemów z dostępnością zasobów wodnych. Światowy Dzień Wody 2025 jest obchodzony pod hasłem Ochrona lodowców. 

Żywiecki Tydzień Wody

Inicjatywa zainicjowana przez Koalicję Dbamy o wodę i skierowana do mieszkańców Żywiecczyzny. Tydzień Wody ma na celu budowanie świadomości w zakresie ochrony zasobów wodnych i popularyzację działań wspierających małą retencję. W jego ramach odbędzie się m.in. gra miejska oraz działania edukacyjne w trakcie Półmaratonu Żywieckiego.

O badaniu

Badanie zostało zrealizowane w dniach 14.01.2025-21.01.2025 przez SW RESEARCH Agencję Badań Rynku i Opinii metodą wywiadów telefonicznych (CATI) oraz wywiadów online (CAWI) na panelu internetowym SW Panel. W ramach badania przeprowadzono 500 ankiet z pełnoletnimi mieszkańcami powiatu żywieckiego oraz 1013 ankiet z respondentami panelu SW Panel.

***

O Koalicji Dbamy o wodę:

Koalicja Dbamy o wodę to zainicjowany przez Żywiec-Zdrój i Grupę Żywiec projekt na rzecz budowania partnerstwa podmiotów publicznych, prywatnych i pozarządowych, które mają świadomość konieczności tworzenia systemowych i długofalowych rozwiązań w związku z postępującymi zmianami klimatu i gwałtownymi zjawiskami pogodowymi. Skutki coraz częstszych okresów suszy i nagłych ulew stają się szczególnie odczuwalne na terenach górzystych, takich jak Żywiecczyzna. Koalicja Dbamy o wodę prowadzi działalność badawczą oraz edukacyjną wokół zagadnień hydrologicznych i klimatycznych, pokazuje dobre praktyki i przedstawia korzyści wynikające z wdrażania rozwiązań retencyjnych na poziomie lokalnym, ogólnopolskim i globalnym. Podejmuje także działania w celu wypracowywania rozwiązań na rzecz małej retencji i buduje porozumienie między lokalnymi społecznościami, samorządami i instytucjami, aby poprzez wspólne działania inspirować inne regiony Polski.

Koalicję Dbamy o wodę tworzą aktualnie Koalicjanci Założyciele: Żywiec-Zdrój i Grupa Żywiec. Partnerami Koalicji są: Centrum UNEP/GRID-Warszawa, Żywiecka Fundacja Rozwoju oraz Lokalna Grupa Działania „Żywiecki Raj”.