Przejeżdżając ulicą Browarną w Żywcu, na jednym z budynków żywieckiego browaru możemy zauważyć napis "Do siego roku!". Spotykamy go również na witrynach sklepowych, świątecznych kartkach a także słyszymy go w życzeniach wypowiadanych przez ludzi.

Co tak naprawdę znaczą te tajemnicze słowa i jak poprawnie je zapisać? Do siego roku, czy też dosiego roku? Na początku wyjaśnijmy kwestię najważniejszą - poprawny zapis to do siego roku i nie chce być inaczej! Co znaczą te trzy słowa? Wyjaśnień jest wiele, my przedstawimy Wam najważniejsze.

Kazimierz Władysław Wójcicki tak w "Przysłowiach narodowych" pisze, że życzenia "Do siego roku" są powszechne w całej Polsce.

„Zwyczaj ten, zachowany od ojców naszych w uroczystości wigilii Bożego Narodzenia, gdy gospodarz, łamiąc opłatek z rodziną swoją i czeladką, życzy każdemu: "Ażeby Bóg dozwolił doczekać Do siego roku" i nawzajem podobne życzenia odbiera. Dowodzili niektórzy, że to jest dawne wyrażenie słowiańskie: "Do sieho", lecz więcej upowszechnioną jest tradycja, że w Krakowie była Dosia, zacna białogłowa, miłosierna, pracowita, nie szkodząca nikomu, a chętnie, w miarę swej możności, dopomagająca poczciwym bliźnim. Bóg też jej błogosławił, bo doczekała późnego wieku, gdyż żyła więcej niż sto lat, a zawrze zdrowa, wesoła, dobroczynna. Zgasła w wigilię Bożego Narodzenia. Lament i płacz po niej trwał długo; a kto komu dobrze życzy, więc rzecze: "Życzę ci Dosiego roku". To jest żyj tak długo i tak szczęśliwie, jak poczciwa nasza Dosia”.

Ignacy Potocki twierdził, że źródłosłowu tych życzeń należy szukać w wyrazach do wszego czyli wszelkiego roku, czyli do lat następnych, co złagodzono w wymawianiu do wsiego, a ostatecznie do siego roku.

Teorię tę potwierdza w pewnym stopniu "Słownik Wileński" Maurycego Orgelbranda, w którym pod wyrazem Dosi, ia, ie, znajdujemy takie objaśnienie:

"przymiotnik, używający się tylko w następnych wyrażeniach: Dosiego lata, Dosiego roku, które przez jednych uważają się za skrócenia zamiast do wsiego r., wszego (t. j. wszystkiego) lata, roku; przez drugich za przemianę, zamiast do siego (t. j. do tamtego, do przyszłego) lata, roku, wyprowadzać to od wyrazu "Dosia".

Oskar Kolberg życzenia „Do siego roku” wyjaśnia w ten sposób:

"Życzenie to, powiada, nie konieczne do długiego ściąga się życia, ale i do obfitości, urodzajów tegorocznych (do syta dosyć). Przynajmniej chłopi w ten sposób życzenie to sobie tłumaczą. W Serbji dodola jest to dziewka naga, lecz cała aż po głowę owiniętą w liście i zieleń, którą w czasie posuchy letniej wodzą po wsi i z każdej chaty oblewają wiadrem wody... przy czem śpiewają pieśń, gdzie się powtarza wyraz dodo".

Współcześnie, znając różne przekazy, zwłaszcza staropolskie, wiemy że formuła: Do siego roku miała kiedyś dłuższą formę. Dawniej Polacy składając sobie noworoczne życzenia mówili: "Od siego roku do siego roku, oby nam się dobrze żyło, bądź: Od siego do siego, daj nam Boże doczekać albo takiego, albo lepszego". Ciekawe jest również zdanie, które znaleźć możemy w „Kazaniach gnieźnieńskich” z końca XIV: "Abyć on raczył nas siego dnia i siego roku we zdrowi, wiesieli dopuścić", a jest to życzenie, byśmy doczekali tego dnia i tego roku w zdrowiu i radości.

I My również życzymy Wam w nadchodzącym roku 2013 zdrowia, radości, dostatku i pomyślności. Do siego roku!

Oprac.: PW

Źródło zdjęć: e-zyczenia.pl

Kopiowanie materiałów zabronione.