Zanim rozpoczną się święta Bożego Narodzenia większość z nas wysyła bliskim osobom i znajomym świąteczne życzenia. Przybierają one obecnie różną formę – od tradycyjnej pocztówki poprzez MMS, SMS po mail.
Stosunek ludzi do życzeń wysyłanych drogą elektroniczną jest różny. Część będzie zadowolona, bo ktoś pamiętał i życzenia wysłał. Niestety – często są to życzenia wysyłane masowo, według listy kontaktów. Wskazują, że nadawca niezbyt się wysilił i rzec by można – spełnił swój świąteczny „obowiązek”, zwłaszcza gdy jest to wymyślny wierszyk, zapożyczony z zasobów Internetu. Rzecz jasna, można to uznać za alternatywę dla utartych i oklepanych sformułowań, którym również brak szczerości.
Kartka z życzeniami z okazji Bożego Narodzenia to forma przesyłania życzeń, która znów wraca do łask. To niepowtarzalny symbol pamięci wskazujący, że nadawca nie tylko wybrał odpowiednią kartkę, na której najczęściej napisał własnoręcznie życzenia, nakleił znaczek i udał się na pocztę by kartkę wysłać. To na pewno większe zaangażowanie, niż „odhaczenie” kolejnych kontaktów w telefonie.
Skąd tak właściwie wzięła się tradycja przesyłania życzeń na pocztówkach? Dokładnie nie wiadomo… Wiemy jednak na pewno, że zwyczaj ten pojawił się na przełomie XIX i XX wieku. Co do twórców kart świątecznych znane są dwa podania na ten temat. Według pierwszego, pierwszą kartkę pocztową z życzeniami z okazji świąt Bożego Narodzenia wysłał w 1842 r. William Maw Egley – szesnastoletni artysta z Londynu. Natomiast według drugiego, wynalazcą pocztówek miał być Szkot – Thomas Sturrock. Kartę stworzył w 1841 roku by wysłać życzenia przyjacielowi. Za proces zautomatyzowania produkcji pocztówek odpowiada zaś brytyjski arystokrata Sir Henry Cole. Był on pierwszym dyrektorem Muzeum Wiktorii i Alberta w Londynie. Z racji tego, że miał wielu przyjaciół, znajomych i krewnych przed Bożym Narodzeniem 1843 roku zamówił rysunek u malarza z gotowymi, wypisanymi w nim życzeniami. Obrazek powielił w drukarni i rozesłał. Autorem rysunku był John Calcott Horsley’a a przedstawiał on rodzinę wznoszącą toast przy świątecznym stole.
Historia pocztówki ma również polski akcent. W 1875 roku kartki świąteczne pojawiły się w Stanach Zjednoczonych dzięki urodzonemu we Wrocławiu Louisowi Prang. Człowiek ten drukował kartki według własnego wzornictwa. Ponadto prowadził świetne kampanie reklamowe, np. ogłaszając konkursy z wysokimi nagrodami pieniężnymi, w których zadaniem było stworzenie świątecznego motywu.
Tradycja przesyłania kartek świątecznych w Polsce pojawiła się dopiero pod koniec XIX wieku, co ciekawe właściwie w naszym regionie, najbiedniejszym zaborze czyli Galicji. Pierwotnie kartki nie miały ilustracji. W miejscu gdzie obecnie widzimy świąteczne motywy, kiedyś wpisywało się treść.
A skąd nazwa „pocztówka”? Wymyślił ją nie kto inny jak… Henryk Sienkiewicz! W Warszawie w roku 1900 roku rozpisano konkurs na nazwę karty pocztowej w języku ojczystym. Jury, w którym zasiadali członkowie redakcji „Słownika Języka Polskiego”, wybierali spośród pięciu propozycji: „liścik”, „listówka”, „otwartka”, „pisanka” i właśnie „pocztówka”, wybrano ostatnią, autorstwa twórcy „Trylogii”.
Mimo, że zwyczaj pisemnego przesyłania życzeń był w wieku XX znany, to popularny stał się dopiero w latach 20. XX wieku. Jak łatwo policzyć – jest to tradycja aż lub tylko stuletnia… Jednak karta świąteczna to nieodłączny element świąt Bożego Narodzenia.
Oczywiście życzenia powinny przede wszystkim płynąć z serca, nie zapominajmy jednak o kilku ważnych zasadach a przede wszystkim ortografii! Warto więc pamiętać i mieć na uwadze przy pisaniu życzeń by były one pod względem treści dopasowane do pozycji społecznej adresata, należy uwzględnić również relacje jakie łączą nas z adresatem. Starannie i estetyczne pismo to także element, na który zwracamy uwagę. O jakich zasadach ortograficznych należy pamiętać?
* Poprawny zapis to święta Bożego Narodzenia (a nie jak często można zauważyć Święta Bożego Narodzenia). Poprawnym zapisem będzie również „Dużo radości z okazji Bożego Narodzenia”.
* Słowo Wigilia, jeżeli chodzi nam o 24 grudnia – zapisujemy wielką literą.
* „Szampańskiego sylwestra” – tak poprawnie zapiszemy życzenie udanej zabawy sylwestrowej. Jeżeli mamy na myśli Pana Sylwestra, oczywiście zapisujemy wielka literą.
* Natomiast dzień po sylwestrze to Nowy Rok, ale życzenia składamy tak: „szczęśliwego nowego roku” gdyż chodzi nam o cały nadchodzący rok, a nie tylko 1 stycznia.
Oprac.: PW
Kopiowanie materiałów zabronione.
