Na 2016 rok przypada 50 rocznica utworzenia Jeziora Żywieckiego. Przypomnijmy sobie jak ono powstało, jakie pełni funkcje i jakie wydarzenia są z nim związane.
Jezioro Żywieckie jest zbiornikiem retencyjnym na Sole, położonym na granicy Kotliny Żywieckiej i Beskidu Małego. Posiada powierzchnię około 1000 ha (długość 7 km, szerokość 1,5 km, głębokość średnia 9,5 m, maksymalna 28 m) i magazynuje około 100 mln m3.
Jezioro Żywieckie zostało utworzone w 1966 roku poprzez zbudowanie zbiornika zaporowego i zalanie kilku miejscowości m. in. : Zarzecza, Tresnej, Zadziela i Starego Żywca.
Przy zaporze, której wysokość wynosi 38 m, zlokalizowana jest elektrownia wodna o mocy 21 MW, która wykorzystuje spiętrzone wody jeziora do produkcji energii elektrycznej.
Jezioro Żywieckie jest jedną z głównych atrakcji turystycznych powiatu żywieckiego, ponieważ stanowi dodatkowe wzbogacenie górskiego krajobrazu, a także otaczają je tereny wypoczynkowo-rekreacyjne. W granicach gminy Łodygowice, a konkretnie w miejscowości Zarzecze zlokalizowana jest sieć przystani żeglarskich, ośrodków wypoczynkowych, ośrodków sportów wodnych, pól namiotowych, itp. Z brzegów jeziora mogą korzystać wędkarze. Ponadto corocznie w sierpniu organizowane są regaty poświęcone pamięci Adama Banaszka. Wokół Jeziora Żywieckiego odbywają się również półmaratony, które gromadzą rekordową liczbę uczestników.
Jezioro Żywieckie stanowi ochronę przed powodziami, ochronę biologiczną życia rzek i reguluje stosunki wodne.
Zbiornik pełni również funkcje gospodarcze. M. in. z jego dna wydobywane są kruszywa.
15 listopada 1978 roku Jezioro Żywieckie było miejscem tragicznego wypadku. Około godziny piątej rano, w odstępie zaledwie piętnastu minut, dwa autobusy PKS, które wiozły górników do pracy w Kopalni Węgla Kamiennego „Brzeszcze”, wpadły w poślizg i runęły z wysokości 18 metrów do lodowatej wody Jeziora Żywieckiego – w tzw. Wilczym Jarze, nieopodal Oczkowa. Śmierć poniosło 30 osób, 9 ocalało. Miejsce tragedii upamiętnia umieszczona przy moście tablica.
W 2015 roku miała miejsce susza z powodu której lustro jeziora obniżyło się o około 2 m, odsłaniając spory obszar dna zbiornika.
Jezioro Żywieckie jest regularnie zamulane nanosami rzecznymi uchodzących do niego cieków wodnych oraz zasypywane materiałem pochodzącym z abrazji jego brzegów. Szacuje się, że za około 20 lat jego pojemność zmniejszy się o połowę w odniesieniu do początkowego.
Autor: Katarzyna Kubica-Sroka
Zdjęcie: wikipedia