81. rocznica wysiedleń z Milówki

Historia

: Autor: Redakcja; Opublikowano: 05 październik 2021

Dzisiaj, 5 października obchodzimy 81. rocznicę wysiedleń mieszkańców Milówki w ramach Aktion Saybusch.

5 października 1940 roku wysiedlono 112 rodzin liczących 558 osób. Zebrano ich na wielkim pastwisku zwanym Kamieńcem. Nie pozwolono im na zabranie praktycznie niczego oprócz odzieży i jedzenia na drogę. Stamtąd autami odwieziono ich do budynku sanatorium w Rajczy.

Opuszczających Milówkę żegnał ksiądz Wacław Mokosa. W przeddzień planowej akcji odprawił on specjalną Mszę Świętą w intencji deportowanych. Z tej homilii zachował się tekst kazania skierowanego do mieszkańców: Drodzy Bracia – Rodacy, po mszy św. nie rozchodźcie się, ale zaczekajcie bo przeczytam wam i wyjaśnię komunikat władz niemieckich o wysiedleniu. Wkrótce będziecie musieli opuścić swoje rodzinne domy, pola, sady. Ukochane gronicki, potoki, lasy i hale. Pozostawicie cały dobytek swego życia i pójdziecie na tułaczkę i poniewierkę, może na głód i cierpienie. Pójdziecie dlatego, że nie wyrzekliście się ideałów, o które walczyli i za które ginęli wasi dziadowie, ojcowie i bracia. Bo nie wyrzekliście się umęczonej Ojczyzny , wiary ojców waszych, Chrystusa i Kościoła. Może na tułaczce niejeden z was życie zakończy. Bracia kochani nie lękajcie się. Pójdziecie w tę nieznaną przyszłość otoczeni przemożną opieką Matki Naszej Najświętszej, a gdzie ona tam i syn Jej Jezus Chrystus.

Na zdjęciu wysiedleńcy z Milówki we wsi Rokitno na terenie Generalnego Gubernatorstwa.

6 października 1940 roku pociągiem nr 2217 złożonym głównie z wagonów towarowych, zostali przewiezieni do Łodzi, a stamtąd do Lubartowa. Transport ten liczył 1046 osób. Część wysiedlonych została wysadzona w Garwolinie. Z Lubartowa wysiedleni zostali zabrani do okolicznych wsi (Baranówka, Brzezina, Brzostówka, Charlęż, Lisów, Majdan Kozłowiecki, Kolonia Łucka, Rokitno, Serniki, Wola Zabłocka, Trzciniec, Szczekarków, Nowa Wola, Pałecznica). Warunki bytowania były bardzo trudne. Wysiedlonym dokuczało robactwo, brakowało jedzenia, a o pracę w gospodarstwach było trudno ze względu na dużą liczbę wysiedlonych. Dzieci miały możliwość uczęszczania do szkoły powszechnej, choć dotyczyło to tych najmłodszych, bo starsze pracowały. Część wysiedlonych z Milówki przebywała w punkcie przesiedleńczym dłużej i została skierowana do GG transportem z dnia 12.10.1940 r. do stacji Szczebrzeszyn. W Szczebrzeszynie przez dłuższy czas przebywali w budynku domu towarowego, skąd następnie zostali zabrani do nawet do odległych wsi w okolicach Oleszyc i Lubaczowa (Dzików Stary, Dąbrówka).

Na podstawie informacji: Piotr Rypień oraz ipn.gov.pl

Zdjęcie: Piotr Rypień