Zdjęć archiwalnych Żywca i miejscowości w powiecie żywieckim jest stosunkowo niewiele. Fotografie lub pocztówki, na których możemy zobaczyć wygląd miejscowości położonych na Żywiecczyźnie na początku XX wielu stanowią prawdziwy rarytas. Do takich z pewnością należy pocztówka z roku 1914, na której możemy zobaczyć Gilowice.

Gilowice. Jeden z najstarszych zakątków na Żywiecczyźnie

Gilowice to jedna z najstarszych miejscowości na Żywiecczyźnie. Pierwsze wzmianki znajdziemy w spisie świętopietrza i Volumina Legum pod datą 1324r. W XV wieku ziemiami władał rod Skrzyńskich i w kolejnych wiekach Gilowicami zarządzali kolejni właściciele Żywiecczyzny. Gilowice były wsią rolniczą, w której mieściły się dwa folwarki: Stary Dwór oraz Nowy Dwór, który powstał w XVII wieku. W XVIII wieku z Rychwałdu do Gilowic przeniesiony został drewniany kościół.

Pocztówka pochodzi ze zbiorów Mirosława Talika

Początek XX wieku w Gilowicach

Początek XX wieku to okres znacznego rozwoju Gilowic. W tym okresie powstała szkoła, która mieściła się w budynku starej karczmy. Budynek ten został podarowany przez Aleksandrę i Władysława Branickich. Z inicjatywy księdza Teofila Papescha powstaje również Kółko Rolnicze, Kasa Stefczyka, poczta. Duchowny powołuje do życia również stowarzyszenia młodzieżowe, organizowane są przedstawienia i uroczyście obchodzone ważne dla Polaków rocznice i uroczystości. To właśnie z tego okresu pochodzi pocztówka, o której mowa.

Widok współczesny. Zdjęcie Dario-Film



Gilowice z czeskim akcentem

Pocztówka z datą 11 lipca 1914 roku została wydrukowana najprawdopodobniej na terenie obecnych Czech, o czym świadczyć może zdanie w języku czeskim: „Pozdrav z Gilovice”. Zdjęcie ukazuje drogę z kierunku Żywca do Ślemienia. Przy drodze – współcześnie ulica Krakowska – widzimy zabudowania mieszkalne, w tle budynek szkoły i zarys kościoła w Gilowicach. Zdjęcie obrazuje jak zmienił się przebieg drogi i jak blisko domów wówczas płynęła rzeka Łękawka.