Zapraszamy do poznania historii kolejnych nazw miejscowości w naszym regionie.
Juszczyna
Komoniecki pisze, że wieś nazywa się tak dlatego, że „pod lasem nad wolą pańską już zaczęła się ta wieś”. „Juszczyna” może być również nazwą dzierżawczą powstałą od nazwiska „Juszcza”.
Brzuśnik
Brzuśnik albo Brzuśce – ponieważ ta wieś leży jakby na „brzuścu” lub „brzuchu” góry.
Bystra
Nazwa wsi wywodzi się od rzeki Bystrej, która „bystro” płynie i przy której wieś jest osadzona.
Pietrzykowice
Jak podaje „Dziejopis Komonieckiego” w tej wsi najpierw osadził się chłop Pietrzyk i było tam najwięcej Pietrzyków albo Piotrów. W „Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich” jest napisane że „miał tę wieś osadzić Piotr Pietrzyk i nadać jej nazwę”
Zarzecze
Ponieważ miejscowość jest osadzona za rzekami „Sołą” i „Żylcą” (Żylicą).
Łysina
Według Komonieckiego nazwa wywodzi się stąd, że na łysej górze zbudowano kilka chałup.
Kocierz
Komoniecki pisze, że nazwa wsi pochodzi od lasu nazwanego Kocierz oraz rzeki, która z niego płynie. „Dziejopis Żywiecki” podaje również, że „tam poddani Państwa Ślemieńskiego w tymże miejscu kotelnię albo kocierz owiec miewali, gdzie się młode owce to jest jagnięta kociły”. Nazwa Kocierza pochodzenia wołoskiego być może wywodzi się od słowa „hotar” oznaczającego granicę, kamień graniczny.
Okrajnik
Według Komonieckiego nazwa wsi wywodzi się stąd, że „na okrajku albo w końcach ról Gilowskich ta wieś osadzona”
Kocoń
Koczonie – „iż, pańskie owce, które z dworu ślemieńskiego były, tam na tym miejscu kocenie swoje miewały albo kociły się”.
Las
Jak podaje „Dziejopis Żywiecki” przedtem w tym miejscy był „las pański” , gdzie „leśni sobie najpierwej domki pobudowali a potym wyrąbawszy las wieś osadzono i Lasem (...) nazwano”.
Międzybrodzie (Żywieckie, Bialskie)
Początki wsi są trudne do ustalenia. Przypuszczalnie czas jej powstania sięga średniowiecza. Jak podają źródła historyczne, w 1549 r. Jan Krzyżtoporski – lustrator królewski – spisując inwentarz dochodów, które stanowiły uposażenie królewskiego starosty oświęcimskiego, odnotował pojawienie się na dotychczas bezludnym Międzybrodziu dwóch pierwszych osadników. W tym samym roku ich liczba się zwiększyła. Stopniowo wyodrębniały się kolejne miejscowości. Tak zaczęły się kształtować dwa Międzybrodzia, zwane później od przynależności administracyjnej – Kobiernickim i Lipnickim. Trzecia wieś o nazwie Międzybrodzie (obecnie Międzybrodzie Żywieckie) powstała końcem XVI wieku w południowej części przełomu, u ujścia do Soły jej prawobrzeżnego dopływu – Isepnicy. Był to obszar „Państwa Żywieckiego magnatów Komorowskich”.
„Dziejopis Żywiecki” (wydanie z 1987 roku Towarzystwa Miłośników Ziemi Żywieckiej) - zawiera odbitki dwóch różnych map. Wieś Międzybrodzie znajduje się na obu mapach, jednak na jednej z nich zaznaczone są trzy Międzybrodzia zlokalizowane w przełomie Soły i żadne z nich nie posiada drugiego przymiotnikowego członu, np. Lipnickie, Kobiernickie, Żywieckie, Bialskie. Na jednej z map Międzybrodzie leży po prawej stronie Soły, natomiast na drugiej jedno Międzybrodzie zaznaczone jest po prawej stronie rzeki Soły, natomiast dwa pozostałe po jej lewej stronie, jedno tuż przy ujściu lewego dopływu Soły, a drugie w górnym biegu tego samego dopływu.
Andrzej Komoniecki w „Dziejopisie Żywieckim” wymienia Międzybrodzie 23 razy i ani razu nie dodaje drugiego przymiotnikowego członu. Na tej podstawie można wnioskować, że ówczesne Międzybrodzie było jedną wioską, która zajmowała przeważającą część powierzchni przełomu Soły, a jej zabudowania były zlokalizowane po obu stronach rzeki Soły wraz z jej dopływami, a szczególnie Ponikiewki i Żarnówki Dużej.
Nazwę „Międzybrodzie” Komoniecki wywodzi od tego, że „między tę wieś wiele razy przez Sołę brodzić potrzeba”, a że brody były niebezpieczne, nabrały złej sławy, to nazwa przyjęła się szybko. Być może, autor jednej z map zaznaczając w tym samym miejscu trzy jednakowe wsie, chciał dać do zrozumienia, że miejscowość ta zlokalizowana jest po obu stronach rzeki Soły „pomiędzy brodami”. Takie wyjaśnienie potwierdza zdarzenie odnotowane w „Dziejopisie Żywieckim”: „...Jakub Frydrychowski na Międzybrodziu w drugim brodzie, jadąc na koniu, w rzece Sole utonął...”. Z tego wynika, że w tamtym okresie brody te miały swoją numerację dla jednoznacznego zlokalizowania. Można więc przyjąć, że nazwa wsi Międzybrodzie jest związana z jej fizjograficznym charakterem.
W ciągu dziejów poszczególne części wsi przyjmowały różne nazwy. Nazwę Międzybrodzie Żywieckie przyjęła część, leżąca po prawej stronie rzeki Soły i zajmująca południowe zbocze Żaru.
Nazwa Międzybrodzie Bialskie datuje się od 1924 roku, tj. od chwili, kiedy połączyły się dwie wsie – Międzybrodzie Lipnickie z Międzybrodziem Kobiernickim. Czynnikiem, sprawczym tego połączenia była budowa zapory na rzece Sole oraz wywłaszczenie ludności, która zamieszkiwała teren przeznaczony w przyszłości pod zalew sztucznego zbiornika wodnego, zwanego dziś Jeziorem Międzybrodzkim.
Autor: Katarzyna Kubica-Sroka
Źródła:
· Komoniecki Andrzej, Chonografia albo Dziejopis Żywiecki, Żywiec 2005;
· Komoniecki Andrzej, Chonografia albo Dziejopis Żywiecki, Żywiec 1987;
· Maślanko G., Zarys dziejów Międzybrodzia, „Biuletyn Jubileuszowy 450 lat”, Miedzybrodzie Bialskie 1999;
· Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich;
· Truś Radosław, Beskid Mały. Przewodnik, Pruszków 2008;
