Zapraszamy do poznania kolejnych legend związanych z nazwami miejscowości na Żywiecczyźnie.
Rychwałd
Komoniecki wywodzi tę nazwę od małego potoku, który rychło przez tę wieś przepływał. Inne źródła podają: „[...] iż niemieccy osadnicy zamieszkujący te tereny nadali nazwę miejscowości Richtenwald, co miało w tłumaczeniu oznaczać „pachnący las”.
Korbielów
„Dziejopis Żywiecki” podaje kilka możliwości pochodzenia tej nazwy. Być może wywodzi się ona od góry, która jest „jakoby korba przegięta”. Komoniecki pisze również, że bywali tam zbójcy, którzy „w torbach łowili, mówiąc do siebie: w torbie łów”. Również przez te tereny przejeżdżał kiedyś bogaty pan zwany Korbeli i tutaj zakończył on swój żywot.
Miejscowa tradycja pochodzenie nazwy wywodzi od strażników nazywanych korbielami, którymi osadzano wszystkie przełęcze jakimi mógł przedostać się wróg na teren państwa żywieckiego. Zadaniami strażników było wczesne ostrzeganie ludności i zwierzchności zamkowej poprzez palenie ognisk na szczytach okolicznych gór.
Krzyżowa
Nazwa wywodzi się stąd, że w tej wsi krzyżują się drogi, a także potoki z pobliskich gór płyną „na krzyż”. Ponadto, zanim wieś została założona, w lesie „krzyż na kształt Bożej Męki wystawiony był”
Krzyżówki
Krzyżówki zlokalizowane w bezpośrednim sąsiedztwie Krzyżowej w swojej nazwie akcentowały znacznie mniejszy rozmiar terytorialny.
Mutne
Komoniecki nazwę wywodzi od mętnego (mątnego) po deszczach potoku, płynącego przez tę wieś.
Pewel Wielka
Pewel, ponieważ „tam niegdy między górami uwięzła się ziemia i uczyniła jakoby pewny wał, że się woda stanowiła, aż z powodzi potym się rozerwała i meat uczyniła”.
Nazwa Pewel akcentuje również imię założyciela, którym był niejaki Paweł.
Pewel zwana jest również Zapieklem, ponieważ „tam polana jedna poczęła się zapadać o której krzywo przysięgali; na której są zapadliska a przedtym równa była”.
Przyborów
Nazwa wywodzi się stąd, że ta wieś jest osadzona przy borze.
Sopotnia Wielka, Sopotnia Mała
Nazwa wywodzi się od słowa „sopot” co w języku dakorumuńskim, który przynieśli z sobą Wołosi znaczy „szumiący potok”. Być może nazwa nawiązuje do największego w Beskidach wodospadu, który występuje na potoku Sopotnia.
„Dziejopis Żywiecki” tłumaczy pochodzenie tej nazwy w następujący sposób: „... Sopotnia Wielka albo Głębokie nazywana od rzeki Sopot albo miejsca na tej rzece przezywanego, gdzie wody tej rzeki ze skały jak z dachu z wysoka głęboko wpada, że żerdź długa starczyć nie może. Głębokie też nazywano, że ta rzeka z między hal głębokich wypada i płynie przez tę wieś...”
Rozmiar poszczególnych wsi zdecydował, że jedna z nich, prawdopodobnie założona nieco wcześniej to Sopotnia Mała, natomiast druga, powstała później, to Sopotnia Wielka.
Sienna
Według Komonieckiego nazwa wywodzi się stąd, że „tam siana najwięcej mieszczanie żywieccy robili pod koniec lasu - owego Kabatu i do nich to pole należało i Siennym Polem to nazywali". Możliwe, że tutaj mieszczanie składali siano i zwali to miejsce siennicą.
Samuel Bogumił Linde pisze: „gdzie siano składają, bróg albo stodoła, gdzie siano składają siennicą może być zwane" .
Stanisław Rospond w Słowniku Etymologicznym miast i gmin pisał, że Sienna jest nazwą topograficzną żeńską z przyr. - na. Tak były nazywane obszary mające łąki z sianem koszonym.
Prawdopodobnie nazwa wsi Sienna wywodzi się od strumienia Sienna. Nazwa tego strumienia pojawia się w źródłach historycznych w pierwszej połowie XV wieku.
Ostre
Komoniecki wyjaśnia, że wieś jest zlokalizowana pod „przykrą” i „ostrą” górą, która się nazywa Ostre.
Słotwina
„Dziejopis Żywiecki” podaje, że nazwa wywodzi się od słodkich jagód albo „trześni tam rodzących się i tam wiele będących drzew”.
Nazwa może pochodzić również od „słotwy” czyli mokradła.
Autor: Katarzyna Kubica-Sroka
Źródła:
Komoniecki Andrzej, Chonografia albo Dziejopis Żywiecki, Żywiec 2005;
Rospond Stanisław, Słownik etymologiczny miast i gmin PRL, 1984;
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich;
www.jelesnia.pl
www.sienna.lipowa.pl