Wiktor Idziński urodził się w roku 1864 prawdopodobnie w Wieliczce, jako syn Józefa i Józefy z domu Jodłowskiej. Większą część życia spędził w Żywcu, gdzie przybył w ostatnich latach XIX wieku, prawdopodobnie z rodzicami, co poświadcza miejsce pochówku jego ojca na cmentarzu przy kościele św. Marka w Żywcu.
Fot. 1. Tablica nagrobkowa Wiktora Idzińskiego i jego ojca
Idziński pełnił w Żywcu szereg ważnych funkcji oraz piastował w mieście wysokie stanowiska. Jak wynika z protokołów Rady Miasta, objął funkcję marszałka Rady Powiatu w roku 1901. Ślady działalności Idzińskiego znaleźć można w dokumentach, które podpisał jako marszałek Rady Powiatu, następnie zostały złożone w bani dzwonnicy. Zostały one odnalezione podczas remontu dachu. Obecnie znajdują się w zbiorach Muzeum Miejskiego w Żywcu (Fot. 2 i 3). Również jako marszałek Rady Powiatu uczestniczył w uroczystym pożegnaniu wyruszających na front legionistów, które odbyło się na żywieckim rynku dnia 16.VIII.1914 r. Idziński był w trakcie I wojny światowej przewodniczącym Powiatowego Komitetu Narodowego, zajmował się werbowaniem ochotników oraz zbiórką funduszy na prowadzenie wojny (Fot. 4, 5 i 6).
Fot. 2. Podpis Wiktora Idzińskiego pełniącego funkcję marszałka powiatu
Fot. 3. Wiktor Idziński w stroju sarmackim (na pierwszej fotografii przed wejściem do siedziby powiatu)
Fot. 4 i 5. Wiktor Idziński żegnający legionistów w drodze na front
Zauważyć można, że Wiktor Idziński był wielkim społecznikiem aktywnie budującym niepodległość. Był również cenionym i lubianym lekarzem domowym, lekarzem – co warto zaznaczyć – uniwersalnym: internistą, pediatrą, chirurgiem, położnikiem, dentystą. Funkcję lekarza miejskiego pełnił od roku 1901. Był jednym z założycieli Szpitala Powszechnego i jego dyrektorem; Starszym Lekarzem Kolei Państwowych; Lekarzem Powiatowej Kasy Chorych w Żywcu.
W roku 1913 Idziński był lekarzem i członkiem paramilitarnego Stowarzyszenia C.K. Weteranów Wojskowych w Żywcu, dzięki temu członkowie mieli ulgi i za wizytę w jego gabinecie płacili prawdopodobnie jedną koronę.
Na początku XX wieku wybudował kamienicę piętrową przy ulicy Krakowskiej 126 (obecnie ulica Jagiellońska 1), której budowa została zakończona w roku 1907, o czym świadczy data na posadzce w sieni. W kamienicy tej Idziński założył gabinet lekarsko-dentystyczny oraz pracownię protetyczną.
Fot. 5. Kamienica Wiktora Idzińskiego
W roku 1922 ożenił się z Anną Wawrouch, prawdopodobnie Niemką, z którą nie doczekał się potomstwa. Żona była dentystką i przez trzy lata po śmierci męża prowadziła gabinet dentystyczny znajdujący się w kamienicy.
Fot. 6. Wiktor Idziński z żoną na progu swego domu i zarazem gabinetu
Pomimo ogromnej roli jaką spełnił dla miasta Żywca Wiktor Idziński, pozostaje postacią zapomnianą i pominiętą; nie ma żadnego biogramu tego działacza, jedynie istnieją nieliczne wzmianki o tej postaci, np. relacja Zdzisława Marii Okuliara, który wspomina Idzińskiego jako jednego z dwóch żywieckich Sarmatów: „który we wszystkie uroczystości narodowe paradował w szlacheckim stroju, w kontuszu z wylotami”. Okuljar zaznacza również, że Idziński był pionierem motoryzacji i jako jeden z pierwszych posiadał samochód, barwnie określany „dryndulą”.
Fot. 7. Wiktor Idziński na tle swojego samochodu
Wiktor Idziński zmarł 30.VI.1927 roku w wieku 63 lat. Został pochowany na cmentarzu św. Marka w Żywcu, gdzie znajduje się płyta epitafijna. Mszę pogrzebową odprawił ksiądz proboszcz Jan Satke (ten sam, który żegnał legionistów). Domniemaną przyczyną śmierci doktora była zbyt intensywna utrata wagi na życzenie żony, co spowodowało zaburzena metaboliczne w organizmie, z wysiękami do jamy brzusznej.
Autor: Wojciech Mirocha, Rafał Mołdysz
Bibliografia:
J. Kostka, Nieopublikowane wspomnienia.
W. Mirocha, Stowarzyszenie C.K. Weteranów Wojskowych w Żywcu. Cz. I, „Karta Groni” 2005, s. 256-263.
S. Moliński, Cmentarz Św. Marka w Żywcu, „Karta Groni” 2001, nr XXI, s. 89-103.
Z.M. Okuljar, W dawnym Żywcu, Żywiec 1992, ss. 53; 72.
Z. Rączka, Żywiec. Rys historyczny od powstania miasta do 1918 r., Żywiec 1997, ss. 94; 101; 102.
Sygn. MŻ-Archiw. /1097.
G. Zielecka, Powiat żywiecki w latach wojny 1914-1918, „Karta Groni” 1993, (s. 69-91), s. 81 n.
