Moim zdaniem było ich dwóch, Brasse i Macikowski. Ten pierwszy to portrecista z KL Auschwitz, znany już na całym świecie, a ten drugi trochę zapomniany. Nie ma nawet noty biograficznej w Wikipedii. Obaj powinni być wpisani do żywieckiego panteonu.

Wilhelm Brasse (1917-2012)

Po latach na jego ślad trafili historycy z Izraela, a od nich dowiedział się o nim dokumentalista, Ireneusz Dobrowolski. Reżyser przez kilka lat zbierał materiały do filmu dokumentalnego „Portrecista” zrealizowanego w 2006, który opowiada o Brassem i jego pracy w Auschwitz. „Spowiedź” Wilhelma Brassego przed kamerą trwała 10 dni. Na koniec lata 2021 zaplanowano rozpoczęcie zdjęć do filmu fabularnego pod tytułem „Portrecista”, który ma być realizowany na podstawie dokumentu Ireneusza Dobrowolskiego. Pieczę nad produkcją filmu ma objąć amerykański reżyser i scenograf Robert Stromberg.

Józef Macikowski (1898-1962)

Ps.Jaśko, członek AK, organizator wywiadu na poczcie, fotograf dokumentalista, Z narażeniem życia fotografował z ukrycia różne akcje okupanta w powiecie żywieckim tworząc niecodzienne archiwum typu „Corpus delicti”. Fotografie oraz pamiętniki wykorzystano jako dokument w wydanym przez IPN w Katowicach „Aktion Saybusch” oraz przez Stanisława Dobosza w książce „Wojna na Ziemi Zywieckiej od kwietnia 1939 do kwietnia 1945”. Eksponowane są również w Państwowym Muzeum Auschwitz Birkenau w Oświęcimiu.

Autor: Hieronim Woźniak

Zdjęcie: archiwum redakcji