Z racji tego, że w żywieckim parku można dostrzec wiele mam spacerujących z wózkami bądź z ciężarnym brzuszkiem warto poznać określone przywileje i prawa jakie gwarantuje Kodeks pracy.
Rodzice, którzy spodziewają się dziecka, mają szereg uprawnień i przywilejów z których może korzystać nie tylko mama, ale również ojciec. Po urodzeniu się dziecka przysługuje urlop macierzyński. Wynosi on:
• 20 tygodni przy urodzeniu jednego dziecka;
• 31 tygodni, gdy urodziły się bliźnięta;
• 33 tygodnie, gdy mamy trojaczki;
• 35 tygodni przy czworaczkach;
• 37 tygodni przy pięcioraczkach lub większej liczbie dzieci.
Mama z urlopu macierzyńskiego może zrezygnować po 14 tygodniach od urodzenia, wtedy pozostałą część wykorzystuje ojciec. W trakcie urlopu macierzyńskiego przysługuje zasiłek odpowiadający 100% pensji z ostatnich 12 miesięcy przed porodem. Ojciec dziecka może skorzystać z przysługujących mu 2 tygodni urlopu ojcowskiego, wniosek o taki urlop należy złożyć 7 dni przed jego rozpoczęciem. Warto wiedzieć, że ojciec może z tego urlopu skorzystać do ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia. Po dodatkowym urlopie macierzyńskim, przysługuje urlop rodzicielski, z którego na równych prawach mogą korzystać ojciec i matka. Należy powiadomić pracodawcę 14 dni przed datą jego rozpoczęcia. Urlop rodzicielski przysługuje przez 26 tygodni, można go wykorzystać w całości lub
w trzech częściach. Ważne by mama, która jest zdecydowana skorzystać z tego urlopu złożyła wniosek nie później niż 14 dni po porodzie, bowiem wtedy otrzymuje 80% wynagrodzenia przez cały czas opieki nad dzieckiem tj. 52 tygodnie. Jeśli wniosek zostanie złożony później wtedy za okres urlopu macierzyńskiego oraz dodatkowego będzie otrzymywać 100% pensji, jednak na urlopie wychowawczym jedynie 60%. Po urlopie rodzicielskim mama może skorzystać z urlopu wychowawczego, jedynym warunkiem żeby z niego skorzystać jest
6 miesięczny staż pracy. Urlop wychowawczy jest bezpłatny i przysługuje w wymiarze do 36 miesięcy, pod warunkiem, że wykorzystają go oboje rodzice. Urlopem tym można się podzielić lub być na nim wspólnie maksymalnie przez 4 miesiące. Urlop można wykorzystać maksymalnie w 5 częściach do ukończenia przez dziecko 5 lat. Dodatkowe 36 miesięcy można otrzymać gdy wychowywane jest dziecko niepełnosprawne. Warto wiedzieć,
że w trakcie urlopu wychowawczego pracodawca nie może zwolnić pracownika. W czasie urlopu można również dorabiać u dotychczasowego bądź innego pracodawcy na część etatu bądź np. na umowę zlecenie. Jednak nie może to kolidować ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem. Jeśli mama nie chce korzystać z urlopu wychowawczego, może złożyć wniosek
o obniżenie wymiaru czasu pracy, maksymalnie do ½ etatu. Pracodawca nie może tego odmówić, nawet jeśli wiąże się to dla niego z dodatkowymi kosztami.
Ponad to mamie, która urodzi dzieci przysługuje pomoc finansowa. Zapomoga z tytułu urodzenia dziecka wynosi 1000 zł. Zasiłek rodzinny przysługuje jeśli dochód na osobę
w rodzinie nie przekracza 574 zł lub 664 zł jeśli jest w rodzinie dziecko niepełnosprawne. Dodatkowo z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego przysługuje dodatek w wysokości 400 zł miesięcznie przez 24 miesiące jeśli jest jedno dziecko, 36 przy bliźniakach oraz 72 przy dziecku niepełnosprawnym. Mamie gdy wraca po urlopie macierzyńskim ponad to przysługuje dodatkowa przerwa w pracy: gdy pracuje dłużej jak 6 godzin dziennie – dwie przerwy w ciągu dnia po 30 minut każda; krócej niż
6 godzin – jedna przerwa półgodzinna; gdy karmi więcej niż jedno dziecko – dwie przerwy
w ciągu dnia po 45 minut każda.
Przyjście na świat upragnionego dziecka to przeżycie zarówno dla matki jak i ojca. Ochrona pracujących kobiet ciężarnych i matek została szczegółowo uregulowana
w Kodeksie pracy oraz w ustawie z 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych
z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Mimo tego, że większość przepisów dotyczy matek, tata jest również równoprawnym rodzicem, któremu przysługują odpowiednie prawa, o których muszą pamiętać pracodawcy.
