Zagadka: kim jest starszy pan z okazałą brodą, ubrany w czerwony strój - na jego wizytę szóstego grudnia, przez cały rok (!) czekają zarówno grzeczne dzieci, jak i grzeczni dorośli? Zapewne mało kto nie odpowie na to pytanie, chodzi oczywiście o świętego mikołaja*! Dlaczego akurat ten Święty odpowiedzialny jest za świąteczne prezenty, kim był Święty Mikołaj i wreszcie dlaczego nosi czerwone ubranie?

Tradycja obdarowywania się prezentami pochodzi prawdopodobnie ze starożytnego Rzymu, gdzie obdarowywano się prezentami z okazji Saturnaliów. W kulturze słowiańskiej postać świętego mikołaja wywodzona jest z kultu Welesa - bóstwa związanego z ziemią, zaświatami i magią.

Pierwowzorem świętego mikołaja rozdającego prezenty jest Święty Mikołaj, biskup Miry. Urodził się około 280 r. n.e. w Patarze, Lykijskim mieście leżącym u wybrzeży Morza Śródziemnego, współcześnie to tereny Turcji. Jak mówi legenda rozdał cały swój majątek ubogim. Życie Św. Mikołaja obfitowało w liczne cuda. Zmarł 6 grudnia roku - według różnych źródeł - 345 lub 352. Atrybutami jakie towarzyszą temu Świętemu to infuła, pastorał, worek z prezentami oraz pęk rózg. Na skutek przenikania do polskiej tradycji elementów kultury anglosaskiej w niektórych domach przy kominku wiesza się skarpety. Ten zwyczaj ma korzenie w jednej z legend o Świętym Mikołaju. Jej pierwsza wersja głosi, że pewien ubogi człowiek postanowił sprzedać swoje trzy córki do domu publicznego. Kiedy biskup Mikołaj dowiedział się o tym, wrzucił przez komin trzy sakiewki z pieniędzmi, które wpadły do pończoch suszonych przez wspomniane córki przy kominku. Wersja druga tej legendy jest bardzo podobna, tyle że opowiada o bogaczu, który zbankrutował i nie miał pieniędzy na posag dla swoich trzech córek. Pozostała część legendy brzmi podobnie jak w pierwszej wersji.

Święty mikołaj bywa ubrany w zielony bądź brązowy strój, niebieski płaszcz lub czerwony kubrak i czerwone spodnie. Który zatem jest prawdziwy? Trudno jednoznacznie stwierdzić... Wobec tego wypadałoby inaczej sformułować pytanie - który jest najbardziej popularny? Tu odpowiedź zdecydowanej większości ludzi będzie brzmiała - oczywiście, że czerwony! Skąd akurat ten kolor? Za ukształtowanie i rozpowszechnienie tego wizerunku odpowiedzialna jest firma... Coca-Cola! W reklamach swoich produktów w latach 30. XX w. święty mikołaj przedstawiony był właśnie jako staruszek z siwą brodą w czerwonym stroju. Wizerunek ten został stworzony przez amerykańskiego ilustratora Huddona Sundblom w 1931 roku. Co więcej, firma ta jako pierwsza pokazała... niegrzecznego świętego mikołaja! Był to mikołaj przyłapany na podkradaniu butelki Coca-Coli z lodówki, bawieniu się przyniesionymi prezentami, zdarzyło mu się również nanieść śniegu do pokoju.

Życzymy Wam by do Was przyszedł grzeczny święty mikołaj i obdarował Was wspaniałymi prezentami. O ile Wy byliście grzeczni!

Autor: Paweł Wnętrzak

*Zgodnie z ustaleniem Rady Języka Polskiego z 5 maja 2004 roku frazę święty mikołaj zapisuje się małą literą (np. Wujek Heniek przebrał się za świętego mikołaja), chyba, że dotyczy konkretnego świętego.

Bibliografia:

- www.cocacola.com.pl

- pl.wikipedia.org

Źródła zdjęć:

- brewiarz.pl

- we-dwoje.pl

- renews.pl

Kopiowanie materiałów zabronione.