W większych miastach ludzie żyją w izolacji od siebie nawzajem i nie tworzą lokalnych wspólnot. Mieszkańcy mniejszych miejscowości, takich jak Żywiec, znają się lepiej, głównie ze względu na częstotliwość kontaktów. Mocniejsze więzy sprawiają, że obywatele niewielkich miast tworzą, rozwijają, a przede wszystkim chronią kulturę lokalną, dającą poczucie zadomowienia. Czym tak właściwie jest kultura lokalna? Według definicji jest to kultura tworzona przez konkretną społeczność, zamieszkującą dane terytorium. Ponadto, należy pamiętać, że kultura lokalna to ważny element budujący tożsamość mieszkańców i więź między nimi. Wiele osób przeprowadza się obecnie do większych ośrodków miejskich, najczęściej w poszukiwaniu pracy, bywa że czują się tam wyobcowani i zazwyczaj brakuje im poczucia zadomowienia. Kultura regionalna to również aspekt materialny – architektura – najbardziej namacalny wyraz kultury danego społeczeństwa; ścieżki znane tylko „swoim”, nazewnictwo lokalne, wspólnoty religijne, przestrzeń lokalna/święte obszary, charakterystyczne potrawy.
Przynależność człowieka do lokalnej wspólnoty/kultury wiąże się też z podtrzymywaniem zwyczajów tej grupy – jak np. uczestnictwo w różnych ceremoniach. Żywiecczyzna to region bardzo atrakcyjny turystycznie. Kto choć raz odwiedził te tereny, na pewno potwierdzi, że wyróżnia się on nie tylko pięknymi widokami, ale i ciekawą sztuką ludową, kultura lokalna Żywiecczyzny jest bardzo mocna.
Mieszkańcy regionów uznanych za atrakcyjne turystycznie wytwarzają rzekomo autentyczną „sztukę ludową”, przeznaczoną do konsumowania przez turystów. W tym wypadku mamy do czynienia z turystyczną kulturą lokalną. Ten typ kultury wyrasta z globalizacji i zjawiska zorganizowanej turystyki.
W Żywcu dużą popularnością wśród mieszkańców i turystów cieszą się imprezy związane z charakterystycznymi dla regionu potrawami – kwaśnicą oraz oscypkiem. Wydarzenia te są doskonałym przykładem turystycznej kultury lokalnej. Imprezy masowe organizowane głównie w celach zarobkowych w małym stopniu łączą się z autentyczną sztuką ludową oraz kulturą danego regionu. Przeważająca część uczestników przybywa jedynie w celach konsumpcyjnych a nie po to, by poznać specyfikę danego regionu – nie oszukujmy się, kwaśnica gotowana podczas takiego wydarzenia koło prawdziwej kwaśnicy nawet nie „stała” a bywa i tak, że sami organizatorzy o gotowaniu wiedzą niewiele... Konsumpcjonizm widoczny jest również w programie artystycznym o niskiej jakości. Występujące gwiazdy i gwiazdki nie mają wiele wspólnego z danym regionem, a co za tym idzie – wydarzenia, o których piszemy nie promują kultury lokalnej oraz nie wzbogacają jej o nowe treści i wartości.
Kultura lokalna tworzy kulturę danego regionu, ta z kolei składa się na kulturę narodową, należącą do kultury europejskiej. Zastanówmy się czy chcemy by nasze miasto było postrzegane przez taki pryzmat?
Autor: Ren
Bibliografia:
A. Chmielewska, Pamiątki rodzinne i kultura lokalna – powiązania (na przykładzie Skoczowa i Węgrowa), „Kultura Współczesna” 2004, nr 4.
R. Sulima, Głosy tradycji, Warszawa 2001.
Kopiowanie materiałów zabronione.