W roku 2021 ogółem z Żywieckiej Biblioteki Samorządowej (siedziba główna i 2 filie) skorzystało 3 393 Czytelników, którzy odwiedzili Bibliotekę 39 747 razy oraz wypożyczyli na zewnątrz 51 658 egzemplarzy różnych materiałów bibliotecznych, w tym 50 374 książek w formie tradycyjnej, 276 egzemplarzy audiobooków, 1 008 czasopism z bieżącej prenumeraty oraz oprawnych. Z internetu skorzystało 140 osób.

W roku sprawozdawczym przybyło ogółem (zakup, dary i inny przybytek) 4 044 jednostek inwentarzowych o wartości 99 289,40, w tym z zakupu 2 914 egz. (książki tradycyjne i mówione) za kwotę 78 176,28 (środki samorządowe plus dotacja z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego - 562egzemplarzy za kwotę 15500 złotych), z darów od osób prywatnych oraz instytucji i inny przybytek (za zagubione) 1 130 egzemplarzy na kwotę 21 113,12.

Ze zbiorów biblioteki wycofano 2795 książek. Były to egzemplarze zniszczone, zdezaktualizowane oraz dekomplety. W roku sprawozdawczym zbiory audiobooków wzbogaciły się o 45 tytułów.

Czytelnia oferowała 24 tytuły czasopism, które udostępniono ma miejscu lub wypożyczano do domu.

Zbiory biblioteczne są w większości oklejone kodami, co przyspiesza ich zwrot i wypożyczanie. Komputerowy katalog biblioteczny zawiera informacje o całości zbiorów bibliotecznych. Na bieżąco jest uzupełniany opisami nowości wydawniczych. Zamawianie książek wypożyczonych i rezerwacja dostępnych są możliwe również zdalnie, za pośrednictwem internetu.

Wydarzenia dla dorosłych:

Mimo ograniczeń związanych z pandemią udało się zorganizować wiele spotkań

i zajęć stacjonarnych. Najważniejsze z imprez bibliotecznych dla dorosłych to Narodowe Czytanie, NocBibliotek, Europejskie Dni Dziedzictwa, współorganizacja festiwalu Żywiec miasto ZmySŁÓW, w tym warsztaty muzyczne, spotkania autorskie. Poza tym Biblioteka proponuje Użytkownikom uczestnictwo w aktywnie działających klubach i kole (Dyskusyjny Klub Książkowy, Fantastyczny Klub Książkowy oraz Żywieckie Koło Polskiego Towarzystwa Biblioterapeutycznego).Dużym zainteresowaniem cieszą się również wystawy

i kiermasze książek. W roku sprawozdawczym Biblioteka zorganizowała trzy wystawy, które odwiedziło 678 osób.

Żywieckie Koło Biblioterapeutyczne. 21.06.2021 r. odbyło się spotkanie utworzonego w grudniu 2020 r. przy Bibliotece Żywieckiego Koła Biblioterapeutycznego. 3 września w ramach działalności żywieckiego Koła PTB zorganizowaliśmy spotkanie dla bibliotekarzy, dyrektorów bibliotek powiatowych, rodziców i pedagogów z Panią Lidią Ippoldt – teoretykiem i praktykiem z zakresu bajkoterapii i biblioterapii. 13 grudnia zorganizowaliśmy dwa spotkania z Małgorzatą Swendrowską - twórczynią koncepcji czytania wrażeniowego, trenerką PSPiA KLANZA, autorką kilku książek i licznych artykułów w periodykach pedagogicznych.

Promocja publikacji regionalnych. W styczniu dyrektor Biblioteki uczestniczyła w spotkaniu promującym publikacje regionalne – „Kalendarz Beskidzki” i „Gronie”, które odbyło się tym razem poza siedzibą instytucji, ze względu na przepisy uniemożliwiające organizację w tym terminie spotkań w bibliotekach.

Spotkanie historyczne. W roku sprawozdawczym ze względu na pandemię wykłady historyczne dla młodzieży nie odbyły się. 20 lipca Biblioteka zorganizowała spotkanie

z lokalnymi historykami, byłymi pracownikamiMuzeum Miejskiego w Żywcu, które przez wiele lat znajdowało się w obecnym budynku Biblioteki. Spotkanie dotyczyło historii budynku. Nieliczne źródła historyczne o budynku oraz wspomnienia

i historie mówione stały się podstawą do opracowania ujednoliconej wersji opowieści

o historii siedziby Biblioteki. Historia ta wzbogacana o rezultaty poszukiwań w archiwach przekazywana jest osobom zwiedzającym Bibliotekę.

Wystawy połączone z popularyzacją książek. Od 23 lipca do 22 listopada w holu bibliotecznym zorganizowano wystawę nawiązującą do Towarzystwa Szkoły Ludowej wraz z prezentacją najstarszych i najcenniejszych zbiorów bibliotecznych. Wystawę odwiedziło 300 osób. W okresie od 14 października do 29 listopada kolekcjoner Wojciech Mrowiec prezentował na wystawie poświęconej zabawkom PRL swoje zbiory, wzbogacone o zbiory Pracowników Biblioteki i dawne książki oraz gry. Wystawę odwiedziło 260 osób.

Fantastyczny Klub Książki. W 2021 roku utworzyliśmy Fantastyczny Klub Książki. Na spotkaniach Klubu spotykają się Czytelnicy - miłośnicy fantastyki. We współpracy z żywieckim Kinem Janosik podarowaliśmy uczestnikom FKK podwójne wejściówki na filmy „Diuna” i „Solaris”.

Dyskusyjny Klub Książkowy. W roku 2021 odbyło się 13 spotkań (w 2020 r. cztery spotkania) z udziałem 75 uczestników. W ramach DKK działa założony w 2021 roku Fantastyczny Klub Książkowy. W grudniu klubowicze zostali obdarowani prezentami książkowymi.

Spotkania autorskie stacjonarne. 27 lipca 2021 r. odbyło się spotkanie z Pauliną Kaszubą, autorką autobiograficznej pt. "Z workiem przez życie".

20 września naszym gościem była jedna z najwybitniejszych kobiet polskiego biznesu - Natalia Hatalska. Spotkanie autorskie poświęcone było książce pt. "Wiek Paradoksów".

22 września w Bibliotece gościł Mikołaj Marcela - pisarz, wykładowca akademicki, nauczyciel, ekspert w tematyce edukacji dzieci, a także autor tekstów piosenek. Spotkanie poświęcone było edukacji oraz książce pt. „Selekcje. Jak szkoła niszczy ludzi, społeczeństwa i świat”. 23 września odbyło się spotkanie z Maciejem Henem, autorem książki "Beatlesi w Polsce". Spotkanie uświetniła muzyka Beatlesów w wykonaniu wybitnego gitarzysty Jacka Królika. 25 września Biblioteka gościła pisarzy literatury fantastycznej – Pawła Kopijera, Pawła Kolarzyka, Mateusza Rogalskiego, którzy po spotkaniach autorkich poprowadzili sesje gier RPG i gier planszowych.

Wystawy. W grudniu (3-31 XII) w holu bibliotecznym zaprezentowano wystawę poświęconą ozdobom świątecznym z czasów z PRL, którą odwiedziło 118 osób.

Promocja czytelnictwa w mediach. W pierwszym półroczu 2020 r. rozpoczęliśmy intensywną współpracę z redakcją „Nad Sołą i Koszarawą”. W każdym numerze czasopisma ukazuje się artykuł o Bibliotece. Akcja promująca działalność naszej instytucji to artykuły również w „Gazecie Żywieckiej” i „Groniach”, plakaty, nagrania radiowe do radia „Eska”, posty i informacje na stronie Biblioteki i Urzędu Miejskiego.

Pozyskiwanie darów do Biblioteki. Kontynuowaliśmy akcję „Podziel się książką i podaruj jej drugie życie” dzięki czemu kolejny raz otrzymaliśmy dary książkowe, które wzbogaciły nasz księgozbiór. Akcja z roku na rok przynosi coraz lepsze efekty, w postaci znacznej ilości egzemplarzy nie tylko przeznaczanych na kiermasz, ale wpisywanych do inwentarza. Wpływ w drodze darów to 1 105 egz. , za co serdecznie dziękujemy naszym Darczyńcom!

Kiermasz.W dniach 17 do 28 maja oraz 24 sierpnia do 29 października odbył się kiermasz używanej książki, który cieszył się bardzo dużym zainteresowaniem. W listopadzie zorganizowaliśmy bookcrossing.

Środa w Bibliotece. W maju 2019 r. rozpoczęliśmy we współpracy ze Stowarzyszeniem Paramus biblioteczny cykl środowy. Środa w Bibliotece to pomysł na spotkania dla osób w różnym wieku połączone z prezentacją książek dotyczące ważnych tematów, takich jak: pasja, zainteresowania, psychologia, zdrowie . 4 sierpnia 2021 r. zorganizowaliśmy wykład pt. „Jak zwiększyć odporność organizmu i poprawić swoje samopoczucie”. Prelegentką była dr Grażyna Pająk, autorka książki pt. „Każdy kęs ma znaczenie”.

Współorganizacja festiwalu Żywiec miasto ZmySŁÓW. Festiwal Żywiec miasto zmySŁÓW odbywa się w Żywcu cyklicznie od 2016 roku. W 2019 roku do festiwalu dołączyła Żywiecka Biblioteka Samorządowa i odtąd jest jego współorganizatorem. Również w tym roku Żywiecka Biblioteka Samorządowa włączyła się w organizację Festiwalu Żywiec Miasto zmySŁÓW, który jest poważnym przedsięwzięciem pod względem organizacyjnym i merytorycznym. Gośćmi Biblioteki było wielu wybitnych artystów.

W Żywieckiej Bibliotece Samorządowej już kolejny raz odbyły się warsztaty muzyczne.

W tym roku dwudniowe z wirtuozem gitary, jednym z najlepszych gitarzystów Polsce - Jackiem Królikiem.

Zajęcia dla uczniów szkół średnich. W roku sprawozdawczym odbyły sięlekcje biblioteczne na temat zasad korzystania z Czytelni i Wypożyczalni Popularnonaukowej, korzystania z cyfrowych wypożyczeń międzybibliotecznych Academica. Uczniowie poznali wiarygodne źródła wyszukiwania informacji oraz zasady korzystania z platform: ebookpointBIBLIO, IBUK Libra i Legimi- ( 9 lekcji – 130 osób).

Europejskie Dni Dziedzictwa. 17 września odbyły Europejskie Dni Dziedzictwa 2021 r. pod hasłem "Smaki Dziedzictwa". W tym roku, zgodnie z tytułowym przesłaniem zaprosiliśmy Czytelników na wykład pt. "Tradycje kulinarne w dawnym Żywcu : coś mocniejszego, coś słodkiego, coś mięsnego" - w świetle dawnych reklam”. Wykład przygotowały Katarzyna Śleziak i Sylwia Krębuszewska-Kozieł. Spotkanie stacjonarne.

Noc Bibliotek.8 października odbyła się w Bibliotece VII edycja ogólnopolskiej Nocy Bibliotek pod hasłem "Czytanie wzmacnia". Zorganizowaliśmy wykłady pt. „Permakultura. Uprawiaj ogród zgodnie z naturą” oraz „UPCYKLING. Podaruj starym przedmiotom drugie życie”, warsztaty makramy oraz dla dzieci nocne czytanie na dywanie. Spotkanie stacjonarne.

Narodowe Czytanie.4 września w nowym miejscu na dziedzińcu „SymPatio” odbyło się Narodowe Czytanie 2021 „Moralności Pani Dulskiej” G. Zapolskiej z udziałem wielu wspaniałych gości, m.in. Burmistrza Miasta Żywca Antoniego Szlagora, Starosty Powiatu Żywieckiego Andrzeja Kalaty oraz Czytelników i Pracowników Biblioteki. Spotkanie stacjonarne.

Wydarzenia dla dzieci:

Najważniejsze zajęcia i wydarzenia bezpośrednie dla dzieci to wakacje pt. „Bliżej natury”,lekcje biblioteczne, projekt Mała Książka – Wielki Człowiek, „Czytanie na dywanie” oraz cykl spotkań dla dzieci w ramach projektu. Od sierpnia 2021 roku rozpoczęła się bowiem realizacja działań miękkich w ramach projektu „SymPatio”, w ramach którego zrealizowano zajęcia dla dzieci przybliżające historię Siejby oraz miasta Żywca. Odbyły się warsztaty, w większości na patio, malowania na szkle, bibułkarstwa, kaligrafii oraz przybliżające historię żywieckich pierników wraz ze zwiedzaniem zabytkowego budynku Biblioteki. W ramach projektu odbyło się 27 spotkań dla dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Bibliotekarze wzięliudział w szkoleniu, w trakcie którego zgłębiali tajniki tradycyjnego malarstwa na szkle.

Tydzień Bibliotek.W okresie, gdy rygory sanitarne oraz niewielkie sale do zajęć bibliotecznych uniemożliwiały przyjmowanie grup przedszkolnych i szkolnych Bibliotekarki z Oddziału dla Dzieci w ramach Tygodnia Bibliotek 10 maja odwiedziły „Przedszkole w Ogrodzie”. Zaprezentowały dzieciom bajki w formie kamishibai, czyli papierowego teatru, przestrzenne książki pop-up oraz laporello, czyli książki harmonijki.

Eko Dzień Dziecka. Druga edycja ‘Eko Dnia Dziecka” pod hasłem „Zaopiekuj się mną” kolejny raz okazała się sukcesem pracy koalicji - instytucji kultury (ŻBS), samorządu (MCE) i organizacji pozarządowych (ŻFR, Żywieckie Centrum Wolontariatu). Z okazji Dnia Dziecka w kilku punktach Żywca, w tym przy Bibliotece zorganizowaliśmy warsztaty sadzenia roślin, rozdawaliśmy rośliny i podarunki.

Czytanie na dywanie. W czerwcu również rozpoczęliśmy nowe, pilotażowe przedsięwzięcie pt. „Czytanie na dywanie” dla dwóch grup wiekowych dzieci, które cieszyło się ogromnym zainteresowaniem. Dzieci miały okazję wysłuchać krótkiej opowieści, okraszonej zabawami ruchowymi i wspólnym przygotowaniem pamiątkowej pracy plastycznej. Zainicjowało również współpracę Biblioteki z Biblioteka Szkolną Zespołu Szkół Ekonomiczno-Gastronomicznych w Żywcu. Uczniowie szkoły w ramach zajęć w bibliotece szkolnej wspierają naszych pracowników w przygotowaniu materiałów dydaktycznych na zajęcia dla dzieci, które odbywają się w Oddziale dla Dzieci Żywieckiej Biblioteki Samorządowej.

Wakacje w Bibliotece. Kolejny już rok Biblioteka zaprosiła dzieci do spędzenia wakacyjnego czasu razem z książką i dobrą zabawą. Podczas "Wakacji w Bibliotece" w dniach 12-16 lipca pod hasłem "Bliżej natury" oprócz różnorakich zajęć literackich, artystycznych, wycieczki wystąpił teatr „Maska” ze spektaklem pt. „Ekologia z Alicją, Królikiem i Kapelusznikiem”. Uczestnicy mieli okazję spotkać się z Dawidem Błońskim – kierownikiem Mini Zoo w Żywcu, który oprowadził ich po żywieckim parku oraz Mini ZOO.

Noc Bibliotek dla dzieci. 8 października odbyła się w Bibliotece VII edycja ogólnopolskiej Nocy Bibliotek pod hasłem "Czytanie wzmacnia". Zorganizowaliśmy dla dzieci nocne czytanie na dywanie.

Filie.

Filia nr 1. Filia nr 1 kontynuowała spotkania z cyklu zatytułowanego "Ale sztuka! Historia sztuki dla najmłodszych" i inne.

Filia nr 2.Filia nr 2 wraz z Miejskim Centrum Kultury ogłosiła konkurs plastyczny pt.: "Mój przyjaciel - Plastuś". W konkursie wzięło udział 387 prac z całego powiatu żywieckiego. Poza tym odbywały się różnotematyczne zajęcia dla dzieci.

Mała Książka – Wielki Człowiek. Kontynuowaliśmy udział (wydawanie wyprawek

i dyplomów) w projekcie Mała Książka – Wielki Człowiek, z którego od września korzystają dzieci w wieku przedszkolnym. Wydano 57 wyprawek.

Bibliotekarki jako współautorki książki pt. „Podróże Jeża spod miasta Zgierza”.

W tym roku wspólnie z Miejskim Centrum Kultury w Żywcu oraz innymi instytucjami

i organizacjami kultury z Polski – Suszca, Milanówka, Zduńskiej Woli, Cieszyna, Bierutowa, Sycowa, Strzelec Opolskich, Redy oraz Czernicy przystąpiliśmy do ciekawego projektu literackiego. Jeż - bohatera książki W. Chotomskiej podróżuje po 10 miastach i miejscowościach Polski, poznaje lokalne dziedzictwo i ciekawe historie. Jego przygody zostały znowu opisane i wydane w kolejnej książce napisanej wspólnie z mieszkańcami tych miejscowości. Rozdział o Żywcu pisały Bibliotekarki Żywieckiej Biblioteki Samorządowej - Anna Białkowska oraz Renata Rypień.

Patio biblioteczne. „SymPatio – wykreowanie nowego produktu turystycznego dzięki współpracy Żywieckiej Biblioteki Samorządowej oraz miasta Frydlant nad Ostrawicą”. Od sierpnia 2021 roku rozpoczęła się realizacja działań miękkich w ramach projektu „SymPatio”, w ramach którego zrealizowano zajęcia dla dzieci przybliżające historię Siejby oraz miasta Żywca. Odbyły się warsztaty, większości na patio: malowania na szkle, bibułkarstwa, kaligrafii oraz przybliżające historię żywieckich pierników wraz ze zwiedzaniem zabytkowego budynku Biblioteki. W ramach projektu odbyło się 27 spotkań dla dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Bibliotekarze wzięli natomiast udział w szkoleniu przeprowadzonym przez Zbigniewa Micherdzińskiego, w trakcie którego zgłębiali tajniki tradycyjnego malarstwa na szkle.

Festiwal Żywiec miasto zmySŁÓW dla dzieci. W ramach wydarzenia odbyły się warsztaty teatralne dla dzieci i młodzieży z Anną Stokłosą - artystką urodzoną w Żywcu, podróżniczką, pisarką, reżyserką teatru dzieci i młodzieży, aktorką, animatorką.

Od 15 lat prowadzi zajęcia teatralne. Obecnie związana z Wrocławiem, gdzie pracuje jako instruktor teatralny w Centrum Edukacji Kulturalnej Dzieci i Młodzieży.

Letnia strefa relaksu. W sierpniu najchłodniejszą salę Biblioteki przekształciliśmy w letnią strefę relaksu i oddaliśmy ją rodzicom i dzieciom. W sali dzieci miały do dyspozycji książki, czasopisma, gry planszowe i edukacyjne, zabawki, miejsce do rysowania oraz eksponowania swoich dzieł w celu stworzenia wakacyjnej dziecięcej galerii. Dla starszych dzieci był komputerowy program logopedyczny, opiekunowie mogli poczytać gazety i czasopisma.

Szkolenia. W roku sprawozdawczym pracownicy Biblioteki wzięli udział w licznych spotkaniach, warsztatach, głównie on -line, dotyczących promocji czytelnictwa dzieci i młodzieży. Biblioteka zorganizowała szkolenia stacjonarne dla dyrektorów bibliotek powiatowych, pracowników Biblioteki, pedagogów i rodziców na temat biblioterapii, czytania wrażeniowego, edukacji dzieci i młodzieży.

Wydarzenie on-line:

Akcja „Pocztówka z biblioteki” - skierowana do grup przedszkolnych. W Filii nr 1 powstał film będący krótką prezentacją biblioteki. W filmie wykorzystano książkę TinyOziewicz „Co robią uczucia?” Wydawnictwa Dwie Siostry. Dzieci zostały poproszone o wykonanie prac plastycznych przedstawiających, „co według nich robią uczucia, gdy mają wolne?”. Do biblioteki spłynęło 51 prac, z których utworzono wystawę.

Pozostałe ważne osiągnięcia:

Od 1 marca 2021 r. do 31 sierpnia 2021 r. zrealizowaliśmy w ramach Programu INTERREG V-A Republika Czeska projekt pt. „SymPatio – wykreowanie nowego produktu turystycznego dzięki współpracy Żywieckiej Biblioteki Samorządowej oraz miasta Frydlant nad Ostrawicą”. W wyniku projektu wyremontowaliśmy patio biblioteczne oraz zorganizowaliśmy warsztaty, spotkania oraz zwiedzanie Biblioteki dla mieszkańców Żywca i okolic oraz turystów. Projekt został zatwierdzony w wysokości 31 711,25 EUR całkowitych wydatków kwalifikowalnych przy maksymalnej kwocie dofinansowania ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego wynoszącej 26 954,56 EUR (85%), z budżetu Państwa 1 585,56 EUR (5%) oraz ze środków własnych wnioskodawcy 3 171,13 EUR (10 %).

Biblioteka przystąpiła do projektu pn. „Książki on-line dla każdego” . Od 2 sierpnia do 31 grudnia udostępniła Czytelnikom 197 kodów do książek w wersji elektronicznej. Zadanie to finansowane jest w ramach II edycji Marszałkowskiego Budżetu Obywatelskiego Województwa Śląskiego na rok 2021. E-booki są dostępne na platformach: ebookpointBIBLIO, IBUK Libra i Legimi.

Biblioteka w ramach projektu „Cyfrowi eksperci” realizowanego przez Wyższą Szkołę Humanitas otrzymała kamerę oraz 5 tabletów. Sprzęt będzie wykorzystywany podczas warsztatów dla dzieci.

W Wypożyczalni dla Dorosłych uruchomione zostało stanowisko komputerowe dla Czytelników z dostępem do katalogu on-line Libra NET. Całość zbioru lektur została przeniesiona do oddzielnej sali na piętrze Biblioteki, przy Oddziale dla Dzieci (dawna Sala Wystaw), gdzie znalazły się również zbiory obcojęzyczne, w tym wybrane materiały z dawnego Punktu Informacji o Słowacji. Sala dotychczasowego Informatorium na parterze Biblioteki przeznaczona zastanie na Salę Wystaw, po remoncie wraz z holem będzie stanowić profesjonalną przestrzeń wystawienniczą.

W 2021 roku z dotacji podmiotowej wykonano kolejne prace remontowe (poza projektem). Zgodnie z zaleceniami inspektora budowlanego wyremontowano górny balkon wraz z hydroizolacją podłoża i ułożeniem nowej nawierzchni. Wymalowano Oddział dla Dzieci wraz z magazynem, Dział Instrukcyjno-Metodyczny, Dział Gromadzenia i Opracowania Zbiorów oraz Wypożyczalnię dla Dorosłych i Młodzieży. W tych działach również wymieniono oświetlenie na panele ledowe. Dodatkowo zmieniono oświetlenie w magazynach Działu dla Dorosłych i Młodzieży. Na patio bibliotecznym poza pracami remontowymi w ramach projektu „SymPatio…” zostały wykonane niezbędne prace kanalizacyjne zlecone przez Burmistrza Miasta Żywca.

Wykonano również oględziny budynku Biblioteki w zakresie elementów konstrukcyjnych oraz dwie odkrywki fundamentowe w piwnicach Biblioteki, które stanowią wstępną analizę do ewentualnych przyszłych działań w celu adaptacji zabytkowych piwnic.

22 grudnia 2021 r. Żywiecka Biblioteka Samorządowa podpisała kolejną umowę ze Stowarzyszeniem „Region Beskidy” na realizację w ramach Programu INTERREG V-A Republika Czeska projektu pn. „Natura i kultura – nowa oferta turystyczna w Euregionie Beskidy”, w ramach którego od 1 stycznia 2022 r. rozpoczynamy remont Informatorium, holu w celu adaptacji dla celów wystawienniczych oraz remont wejść (głównego i bocznego) do Biblioteki, a także realizację licznych działań kulturalnych i edukacyjnych.

Zdjęcie: Biblioteka Samorządowa