11 grudnia o godzinie 20.00 w kinie Janosik odbyła się żywiecka premiera filmu „Papusza”, której główną atrakcją było spotkanie z rodziną Buriańskich. Wzięli oni udział w zdjęciach do tego filmu. Spotkanie poprowadził Dariusz Paczkowski z Fundacji Klamra. Jednym z celów tej fundacji jest działanie na rzecz dobra publicznego i integracji między ludźmi.

„Papusza” - czyli lalka, to historia pierwszej romskiej poetki, która dzięki własnej determinacji nauczyła się czytać i pisać. Akcja rozpoczyna się w 1910 roku, a kończy w latach 80 XX wieku, gdzie możemy zobaczyć czasy świetności romskiej kultury oraz dużo się o niej dowiedzieć. Sama bohaterka jest postacią bardzo wrażliwą i pamiętliwą. Dzięki Jerzemu Ficowskiemu, młodemu chłopakowi, który wędruje razem z taborem, kobieta decyduje się na spisanie swojej poezji. Jej praca w późniejszych latach zostaje wydana. Niestety Romom się to nie podoba i oskarżają ją o zdradę wewnętrznych tajemnic.

Zainteresowanie filmem było ogromne. Organizatorzy nie spodziewali się faktu, iż kino będzie wypełnione po same brzegi. Na premierę filmu przybyła także liczna publiczność romska a rodzina Buriańskich została przywitana brawami. Karol - ojciec Karoliny i mąż Jovy opowiedział historię związaną z ich przygodą z filmem. Bardzo mocno podkreślał własną tożsamość. Głowa rodziny czuje się Polakiem. Poruszył także temat rasistowskich napisów na temat Romów. Karolina – grająca matkę Papuszy ma 12 lat i uczęszcza do szóstej klasy szkoły podstawowej, chce nadal się kształcić a później iść na studia. Na zadane pytanie dotyczące jej postaci i planu zdjęciowego niestety nie wiele odpowiedziała. Jej matka grająca rolę czarownicy pochodzi z Rumuni i wciąż uczy się języka polskiego.

Na premierę zostali też zaproszeni  reżyserzy Joanna Kos-Krauze i Krzysztof Krauze. Niestety nie przybyli. W zamian za to nagrali filmy, na których przepraszają za ich nieobecność i zapraszają do obejrzenia filmu.

Film duetu reżyserskiego podkreśla miejsce kobiety w społeczności romskiej, które stopniowo ulega zmianie. Jednak starsze pokolenia nadal przestrzegają surowych zasad kodeksu Romanipen. Kobiety młode coraz częściej wyłamują się z tego kanonu próbując żyć inaczej. Pragną mieć udział w wyborze swojego małżonka, krytykując porwania i decyzje rodziców. Jest to spowodowane kontaktem ze społecznością polską mającą wpływ na ich życie i kulturę. Kobiety aby móc wyrażać swoją opinię i niezależność powinny się kształcić, aby rozszerzać swoje horyzonty myślowe.

Celem wspólnego oglądania filmu jest integracja środowisk romskich i polskich, łamanie stereotypów i pokazanie, że można razem i w zgodnie spędzić interesująco czas. Czy ta projekcja pomoże w budowaniu mostu między dwoma kulturami? Trudno powiedzieć. Czas zweryfikuje wszystko.

Autor: Marcjanna Osobniak

Zdjęcia: Fundacja Klamra, Lucjusz Cykarski

Kopiowanie materiałów zabronione.