Szpital Powiatowy w Żywcu ma już bogatą historię. Wybudowany ponad sto lat temu trzyma się jeszcze bardzo mocno. Pytanie zasadnicze i podstawowe: czy na obecne czasy ta placówka spełnia wymogi rzeczywistości, w jakiej żyją mieszkańcy Żywca i całego powiatu? Jak budynek wygląda, tak wygląda. Wszyscy wiedzą. Jak jest wewnątrz, jaka jest opieka, wiedzą ci, co mieli sposobność tam przebywać. I nie wchodzimy dalej w szczegóły.

Najstarsza część żywieckiego szpitala

Przyjrzyjmy się nieco kulisom historii związanej z nowym szpitalem dla mieszkańców powiatu żywieckiego. O potrzebie budowy nowego obiektu mówiło się w naszym mieście od wielu lat. Na poważnie temat ten podjęto jednak trzy lata temu. W 2011 roku Starostwo Powiatowe rozpoczęło współpracę z kanadyjską firmą InterHealth Canada. Wicestarosta Powiatu, Andrzej Kalata zachwalał ofertę zza oceanu, która w jego ocenie miała spełniać oczekiwania nowoczesnej opieki nad pacjentem oraz prowadzenia placówki na miarę XXI wieku. George Commander – prezes kanadyjskiej firmy twierdził wtedy, że jego firma specjalizuje się w tworzeniu projektów partnerstwa publiczno – prywatnego. Ta zasada współpracy zakłada, że firma szpital wybuduje a później będzie nim zarządzać. To reguły PPP, o którym wspomnieliśmy przed chwilą.

Interhealth Canada bierze na siebie pełne ryzyko finansowe za tę inwestycję, dowiadujemy się z historii 2011 roku. Dowiadujemy się o tym zbierając informacje źródłowe w sprawie tego projektu. Jakie są etapy działania? Wicestarosta Powiatu powiedział, iż w 2011 roku podpisana zostaje umowa. Później następuje 11 miesięcy zamknięcia finansowego, które leży po stronie partnera prywatnego, ale ze strony Powiatu konieczna jest pomoc w tym zamknięciu. Na wrzesień 2012 roku planowano wmurowanie kamienia węgielnego pod budowę Szpitala, które miało nastąpić gdy będą już pozamykane wszelkie sprawy dotyczące pozwoleń budowlanych oraz związanych z finansowaniem obiektu. Wedle słów wicestarosty oddanie Szpitala miało mieć miejsce w roku 2014, na przełomie miesięcy wrzesień, październik.

Nowa placówka miała wedle projektu realizować usługi z kontraktów z NFZ. Takie były założenia z tamtego okresu. Starosta Żywiecki, Andrzej Zieliński powiedział, iż było 9 różnych konsorcjów pragnących zająć się tą inwestycją a strona kanadyjska wykazała się największym potencjałem, zaangażowaniem i determinacją. Podczas podpisania umowy między Powiatem a stroną kanadyjską obecna była także ówczesna minister Rozwoju Regionalnego, pani Elżbieta Bieńkowska, oraz ambasador Kanady. Po wybudowaniu nowego obiektu, Stary Szpital miał być według planów wyremontowany i przekazany na długoterminową opiekę dla osób starszych.

Tyle założenia. A teraz przyglądamy się praktycznej stronie budowy nowego szpitala. Z dostępnych materiałów dowiadujemy się, iż w 2012 roku, mianowicie w październiku, pani poseł Małgorzata Pępek powiedziała w Sejmie, „że udało się już uzyskać pozwolenie na budowę nowego szpitala. Istotną barierą w finalizacji ostatniego etapu przygotowań, czyli zamknięcia finansowania budowy szpitala jest system kontraktowania świadczeń przez Narodowy Fundusz Zdrowia. NFZ przyznaje kontrakty wyłącznie na okres maksymalnie do trzech lat i nie ma pewności, czy partner prywatny będzie miał przyznany kontrakt przez cały okres trwania projektu. A po drugie Narodowy Fundusz Zdrowia nie gwarantuje, iż pieniądze z jego budżetu będą szły za pacjentem. Czyli nie gwarantuje redystrybucji funduszy z innych szpitali, które obecnie zajmują się pacjentami z Żywca, ze względu na brak odpowiednich warunków do świadczenia opieki zdrowotnej w samym Żywcu. Innymi słowy system kontraktowania w Narodowym Funduszu Zdrowia nie wspiera długoterminowego finansowania w służbie zdrowia, a ponieważ takie projekty wymagają długiego czasu aby inwestycja się zwróciła, stanowi to największe wyzwanie, przed którym stoją Powiat oraz partner prywatny w drodze do osiągnięcia zamknięcia finansowego.” A więc, wedle tego, co powiedział wicestarosta minęło 11 miesięcy, ale zamknięcia finansowego nie było. Pojawił się natomiast problem bieżącego finansowania inwestycji, gdyż jak to zawsze bywa: ktoś, kto daje pieniądze, liczy na ich zwrot po pewnym czasie. NFZ gwarantował tylko 3 lata na kontrakty. Wydaje się, iż taka wiedza powinna być dostępna stronie publicznej na długo przed podpisaniem umowy ze stroną prywatną.

Te dramatyczne doniesienia już potwierdzały informacje medialne. Gazeta Żywiecka pisała dokładnie to samo, co powiedziała całej Polsce poseł Małgorzata Pępek. Banki zainteresowane skredytowaniem tak drogiej inwestycji, bo aż 200mln zł, stawiają twarde warunki. Dla banków kontrakty oferowane przez NFZ na 3 lata to zdecydowanie za mało. GŻ informowała, iż NFZ nie gwarantuje również innych założeń, na których oparto powstanie i funkcjonowanie szpitala. Już wtedy nie było pewności, że żywiecki szpital w ogóle zdobędzie kontrakty na leczenie w każdym z oddziałów, które planuje się otworzyć. Kiedy zamknięcie? oczywiście finansowe - już wtedy padło to pytanie. Strona kanadyjska miała twierdzić, iż będzie to najwcześniej w listopadzie lub w grudniu ubiegłego roku. „Wtedy też dopiero rozpocznie się kolejna żmudna procedura, tzw. due dilligence, czyli seria analiz technicznych, prawnych oraz finansowych, które pozwolą oszacować jakie ma szanse i jakie faktyczne ryzyko musi ponieść strona finansująca tę inwestycję. - Przeznaczyliśmy na to 2-3 miesiące, ale biorąc pod uwagę, że finansowanie tak skomplikowanej inwestycji jest jeszcze w Polsce transakcją nowatorską, dokładny czas trwania zostanie określony przez samych partnerów finansowych” - tłumaczył Nasser Massoud członek zarządu Interhealth.Członek zarządu firmy kanadyjskiej wystosował bardzo ciekawą prośbę dla mieszkańców powiatu: „Prosimy, abyście byli państwo pozytywnie nastawienie i aby mieszkańcy byli pewni budowy szpitala. Bardzo często zdarza się bowiem tak, że banki podejmują pozytywną decyzję czując dobrą energię zgromadzoną wokół tego projektu i wsparcie jakie jest dawane przez innych. Każdy ma swój krąg znajomych, przyjaciół i nawet w rozmowach z nimi można jakby wspierać to, że ten szpital powstanie oraz warto rozsiewać dobrą wiadomość tak, żeby to się rozeszło, aby dzięki temu projekt wypalił" – tłumaczył Nasser Massoud.

Pani poseł Pępek 15 lutego 2013 roku wystosowała pismo o udostępnienie treści umowy zawartej w 2011 roku przez Powiat Żywiecki z firmą Interhealth Canada Limited w sprawie budowy nowej siedziby Szpitala Powiatowego. Taka prośba motywowana była ustawą o dostępie do informacji publicznej. Zamiast pełnej treści umowy Starosta w reakcji zwrotnej udzielił fragmentaryczne informacje bez żadnych szczegółów. Ponowne, trzykrotnie wysyłane pisma o udostępnienie informacji związanych z umową z partnerem prywatnym nie przyniosły skutku. W korespondencji zwrotnej do pani poseł, wicestarosta Andrzej Kalata podkreślał, iż „nieujawnione informacje są objęte tajemnicą przedsiębiorstwa i jako takie nie mogą zostać udostępnione”. Dalsze wystąpienia poseł Małgorzaty Pępek, tym razem na sesji Rady Powiatu spotkały się z mocnym oporem ze strony Powiatu. Zarzucono, iż wystąpienie poseł Pępek „zagraża projektowi budowy nowego szpitala i może zaszkodzić jego realizacji”. Poseł Pępek nie ustawała w wysiłkach o dostęp do informacji publicznej. Konsultacje z dwiema niezależnymi kancelariami prawnymi potwierdziły tylko to, co następuje. „Stanowisko Starosty jest chybione i nie znajduje oparcia w przepisach. Zgodnie z obowiązującymi przepisami nie każda informacja oznaczona przez przedsiębiorcę jako tajemnica przedsiębiorstwa stanowi taką tajemnicę, a zamawiający nie może bezkrytycznie przyjmować, że informacje oznaczone przez wykonawcę jako tajemnica przedsiębiorstwa rzeczywiście stanowią taką tajemnicę.”

14 stycznia 2014 roku w żywieckim Starostwie Powiatowym odbyło się spotkanie, podczas którego omówiono stopień zaawansowania prac związanych z doprowadzeniem mediów do działki, na której będzie nowy Szpital Powiatowy w Żywcu. Podczas spotkania ogłoszono stopień zaawansowania prac związanych z doprowadzeniem mediów niezbędnych zarówno w czasie budowy, jak i późniejszej eksploatacji i funkcjonowaniu obiektu. Poruszono przede wszystkim kwestie infrastruktury drogowej, sieci wodociągowej, sieci kanalizacyjnej, przyłącza energetycznego oraz sieci gazowniczej. Jak po spotkaniu stwierdzili przedstawiciele Starostwa Powiatowego w Żywcu – Powiat Żywiecki jest gotowy do rozpoczęcia budowy nowego szpitala. Był to kolejny, po wielu „perturbacjach”, pozytywny sygnał w sprawie tej inwestycji. 10 grudnia 2013 r. pojawiło się pierwsze „światełko w tunelu”, bowiem tego dnia partner prywatny poinformował, że uzyskano "montaż finansowy" na budowę nowego Szpitala Powiatowego w Żywcu. Rozpoczęcie prac budowlanych na terenie nowego szpitala miało nastąpić wiosną 2014 roku.

23 stycznia bieżącego roku wicestarosta żywiecki Andrzej Kalata oświadczył, iż na początku lutego tego roku zostanie wyłoniony wykonawca, którego zadaniem będzie budowa siedziby nowego szpitala w Żywcu. To był jeden z kilku sygnałów. Wcześniej bowiem, bo już we wrześniu 2013 roku po korektach planu mieniła się kwota, za jaką pierwotnie szacowano wybudować szpital z 200mln zł na 184 mln, po rozmowach z NFZ.

W lutym 2014 r. portal gazeta.pl poinformował, iż prawdopodobnie Starostwo będzie musiało zastawić swoje nieruchomości, by wspomóc budowę placówki. I to też uczyniono. Na sesji Rady Powiatu 24 lutego 2014 r. Powiat zgodził się na obciążenie nieruchomości pod kredyt na budowę szpitala. A są to: szpital przy ul. Żeromskiego, budynek Starostwa przy alei Wolności, przychodnia przy ul. Piłsudskiego, budynek Starostwa Powiatowego.

Na Sesji Rady Powiatu 14 kwietnia 2014 r. partner prywatny Interhealth Canada ogłosił, iż posiada 50% deklaracji banków, a także wybór wykonawcy. Nie ujawniono jednak nazwy tej firmy, gdyż prosiła o anonimowość do czasu rozpoczęcia prac budowlanych. Decyzje finansowe w sprawie tej inwestycji miały zapaść do 9 maja 2014 r.

Na dzień dzisiejszy poprosiliśmy rzecznika prasowego Starostwa Powiatowego w Żywcu o udzielenie informacji o stanie faktycznym projektu budowy nowego Szpitala Powiatowego na Polach Lisickich.

„Do 9 maja firma z Kanady miała czas na przedstawienie informacji o kredycie, planach budowy i przedstawieniu generalnego wykonawcy. Pięć banków przekazało firmie InterHealth Canada swoje pozytywne decyzje kredytowe dotyczące sfinansowania budowy nowego szpitala w Żywcu. Z uwagi na przeciąganie się procesu zamknięcia finansowego inwestycji, InterHealth Canada zdecydowało się, w ciągu najbliższych tygodni, na mobilizację generalnego wykonawcy oraz rozpoczęcie prac przygotowawczych na placu budowy nowego szpitala w Żywcu w celu zagwarantowania znacznego postępu robót przed nadejściem okresu zimowego. Prace projektowe oraz przygotowawcze na budowie będą wymagały od InterHealth Canada zainwestowania kolejnych dwóch milionów dolarów, co jasno ilustruje ich zaangażowanie w projekt oraz ich wiarę w osiągnięciu zamknięcia finansowego.”

Wedle słów rzecznika firma kanadyjska jest w trakcie finalizacji transakcji z kilkoma polskimi bankami.

Według nieoficjalnych informacji Andrzej Juraszek, szef obecnego szpitala działającego za zgodą Ministerstwa Zdrowia działa tylko warunkowo do 2015 roku. Później obiekt musi zostać zamknięty, bo nie spełnia norm sanitarnych i budowlanych, jakie narzuca Unia Europejska. A co mamy dzisiaj? Obecnie co jakiś czas czytamy w prasie, iż osoby, które powinny czuć się odpowiedzialne za budowę nowej placówki wizytują m.in. inwestycję realizowaną przez Zarząd Dróg Wojewódzkich w Katowicach, czyli budowę nowego mostu i przyglądają się pracom nowo powstającej obwodnicy Żywca. Niedawno odkryliśmy, iż na portalu pracuj.pl firma Aldesa Poland z większościowym kapitałem hiszpańskim poszukuje kierownika budowy Szpitala Powiatowego. O co chodzi? Pojawia się także kolejne pytanie: jak taka potężna o i doświadczona firma wygrała tak ogromny konkurs bez zabezpieczeń finansowych? A za tym idzie pytanie za pytaniem... Czas  nieubłaganie płynie...

Postęp prac na dzień dzisiejszy prezentuje się tak:

Autor: Sławomir Brak

Wizualizacje: Starostwo Powiatowe w Żywcu

Zdjęcia: ŻywiecInfo.pl