Historia

Według wierzeń naszych przodków, bicia tych dzwonów miały odpędzić burzowe chmury, chronić przed powodzią i innym kataklizmem a także alarmować o pożarze czy też wzywać do modlitwy na Anioł Pański. Dzwonnice Loretańskie były często nierozłącznym elementem krajobrazu wsi żywieckiej i nie tylko. Do dziś w wielu miejscach obiekty przetrwały.

Nazwa i początki
Nazwa „Dzwonnica Loretańska” wzięła się od Matki Bożej Loretańskiej i związanego z nią kultu. W XVII wieku rozpowszechnił się kult budowy replik Świętego Domku z Loreto i trwał przez cały XVIII wiek. Wierzono w cudowną moc dzwonków, przywiezionych z Loreto, które miały odpędzać burze. Wkrótce władze kościelne zakazały używania dzwonków do rozpędzania burz, lecz ludzie nadal wierzyli w cudowną moc dzwonów. Wkrótce ludzie zaczęli budować dzwonnice, które dzwony były poświęcone Matce Bożej Loretańskiej. Zwyczaj ten mocno rozwinął się w XIX i na początku XX wieku na Podhalu, Orawie, Podbabiogórzu oraz na Żywiecczyźnie. Do dziś w wielu miejscach Żywiecczyzny zachowały się dzwonnice, lecz nie we wszystkich można usłyszeć dźwięk dzwonka. Wiele z nich zostało gruntownie przebudowanych lub zrekonstruowanych po zniszczeniu.
Miejscowości gdzie do dziś przetrwały dzwonnice
Bierna
Dzwonnica w Biernej powstała w latach 20-tych XX wieku. Po drugiej wojnie światowej została wyremontowana. Kolejny remont przeszła w 2012 roku. Do dziś dzwoni ona na Anioł Pański.
Czernichów
Pierwsza dzwonnica znajduje się przy drodze wojewódzkiej z Żywca do Kęt, w sąsiedztwie XVIII kapliczki. Sama dzwonnica wybudowana została w XIX wieku. W 1941 roku dzwon został zabrany przez okupanta. Po wojnie Jan Nowak, wysiedleniec z Czernichowa przesłał do swojej matki, mieszkającej w Czernichowie, odłamki innego, zniszczonego dzwonu. Po roku 1948 z tych odłamków odlano nowy dzwon. W 1980 roku dzwon przestał bić. W 1994 rou dzwon przeniesiono do nowego kościoła w Czernichowie. W latach 2003-2004 dzwonnicę wyremontowano, po czym umieszczono w niej nowy dzwon, który nadal milczy.
Druga, znajduje się w przysiółka Kręple. Wybudowana została w 1933 roku. Rok wcześniej zakupiono do niej dzwon, który został zabrany podczas II Wojny Światowej. W 1947 dzwonnicę wyremontowano, oraz umieszczono w niej nowy dzwon. Ponowny remont dzwonnica przeszła w 1983 roku. Ostatni remont miała w 2019 roku.
Las
Dzwonnica Loretańska, znajdująca się przy dawnej szkole, została postawiona w XIX wieku. Do 1941 roku przy dzwonnicy stała kaplica, która została wyburzona przez okupanta. W latach 80-tych, ze względu na zły stan techniczny, rozebrano starą dzwonnicą i postawioną na jej miejscu nową. Obecnie dzwonnica jest nieużywana.
Międzybrodzie Żywieckie
W 1928 roku, na stokach góry Żar wybudowano dzwonnicę. Obiekt dawniej stał się częstym miejscem spotkań modlitewnych mieszkańców Międzybrodzia, a to za sprawą wizerunku Matki Boskiej, który został ofiarowany przez jedną z rodzin, jako wotum wdzięczności, za ocalenie życia w wypadku.
Nieledwia
Dzwonnica znajduje się na miejscu dawnej karczmy. Dokładna data budowy nie jest znana, lecz najprawdopodobniej był to XIX wiek. Na początku XX miał rozlecieć się stary dzwon. Nowy powieszono w 1913 roku. Ludowe podania głoszą, że dzwon, który posiada moc rozpędzania chmur burzowych, miały przynieść wezbrane wody powodzi. Podczas I Wojny Światowej dzwonnica uległa spaleniu. Została ona odbudowana w 1927 roku. W latach 2011-2012 obiekt został odnowiony. Dzwonnica od lat 90-tych nie jest używana.
Sienna
W 1915 roku, ze składek mieszkańców Siennej, oddanych w ofierze za poległych na Wielkiej Wojnie, zakupiono dzwonek. Cztery lata później zawieszono go na drewnianych słupach. W 1926 wybudowano drewniano dzwonnica, gdzie następnie umieszczono dzwon. W 1970 roku rozebrano starą dzwonnicę i wybudowano nową, lecz władze nakazały rozbiórkę nowej dzwonnicy. Wkrótce jednak ją odbudowano, na wzór pierwszej dzwonnicy. Do dziś ona dzwoni na Anioł Pański.
Sól
Dzwonnica w Soli, została wybudowana w 1837 roku. Jeszcze tego samego roku zawisł w niej dzwon. Sama dzwonnica ma ciekawy kształt. Ściany dzwonnicy są pochyłe, pokryte gontem, dodatkowo są one zwieńczone dachem w kształcie ostrosłupa. Dzwon z XIX wieku do dziś wisi w dzwonnicy.
Szare
W 1846 roku mieszkańcy Szarego tuż przy drodze, w samym środku wsi postawili dzwonnicę. Pierwszy dzwon został zarekwirowany przez Austriaków podczas I Wojny Światowej, kolejny zarekwirowali Niemcy podczas II Wojny Światowej. Po wojnie, mieszkańcy ufundowali trzeci dzwon. Obecnie nie jest używany.
Żabnica
Za namową księdza-jezuity, w 1855 roku mieszkańcy Żabnicy postawili dzwonnicę. Cztery lata później zawisł w niej dzwon. W 1868 roku, do dzwonnicy dobudowano murowaną kapliczkę, z figurką Najświętszej Maryi Panny Kalwaryjskiej. Od tej pory w każdą niedzielę, przy kaplicy gromadzili się mieszkańcy, gdzie śpiewano nieszpory. Dzwonnicę remontowano w latach 1927, 1958 i 1980.

Autor: Radosław Płużek