Z linią nr 97 relacji Żywiec-Sucha Beskidzka od paru lat związanych jest wiele kontowersji. Dzięki Stowarzyszeniu Kolej Beskidzka wróciły połączenia kolejowe z Suchą Beskidzką. Niestety w niedzielę, 6 grudnia nastąpiło oficjalne zamknięcie połączeń.
Pociągi na trasie Żywiec-Sucha Beskidzka wróciły po blisko pięciu latach, a wszystko to za sprawą Stowarzyszenia Kolej Beskidzka oraz spółki Przewozy Regionalne. Niestety od nowego rozkładu jazdy znów nie będą kursować, ponieważ Małopolski Urzęd Marszałkowski nie wyraził zgody na dofinansowanie. Co wiecej, Śląski Urząd Marszałkowski był na tak.
Poniżej przedstawiamy w całości oświadczenia z Małopolskiego Urzędu Marszałkowskiego oraz Stowarzyszenia Kolej Beskidzka.
KOMUNIKAT PRASOWY UMWM WS. PRZEWOZÓW NA TRASIE SUCHA BESKIDZKA - ŻYWIEC
W związku z pojawiającymi się informacjami w sprawie linii kolejowej Sucha Beskidzka - Żywiec, które mogą wprowadzić w błąd mieszkańców województw małopolskiego i śląskiego, uprzejmie informujemy, że Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego nie zawierał żadnych sformalizowanych umów dot. przyszłości linii z żadnym z partnerów, w tym z Urzędem Marszałkowskim Województwa Śląskiego.
Ponadto informujemy, że Województwo Małopolskie do roku 2010 finansowało pasażerskie przewozy kolejowe na linii nr 97 Sucha Beskidzka – Żywiec. Średnia liczba pasażerów w pociągu wynosiła 25 osób, przy rentowności 6 %. Z uwagi na niską frekwencję oraz znaczne koszty uruchamiania pociągów, w rozkładzie jazdy 2010/2011 podjęto próbę wprowadzenia Kolejowej Komunikacji Autobusowej. Jednakże podjęte działania nie przyniosły zamierzonych rezultatów, dlatego w rozkładzie jazdy 2011/2012 Województwo Małopolskie zaprzestało dofinansowania Kolejowej Komunikacji Autobusowej na tej linii i tym samym zawiesiło organizowanie regionalnych przewozów pasażerskich na linii nr 97.
Linia kolejowa Sucha Beskidzka – Żywiec w klasyfikacji PKP PLK jest linią drugorzędną, jednotorową. Ze względu na położenie geograficzne przebiega w trudnych warunkach terenowych, występuje na niej wiele punktowych ograniczeń prędkości (m.in. 63 przejazdy kolejowe, w tym tylko 27 strzeżonych). Ponadto linia ta nie jest konkurencyjna dla transportu drogowego, pokonanie tego odcinka transportem autobusowym wynosi 53 minuty, samochodem osobowym zaledwie 37 minut, natomiast czas przejazdu pociągu z Suchej Beskidzkiej do Żywca wynosi 79 min – dodatkowo uwzględniając czas dojścia do przystanków, czas podróży znacznie się wydłuży.
W 2015 r. na trasie Żywiec – Sucha Beskidzka spółka Przewozy Regionalne uruchomiła 4 komercyjne pociągi pasażerskie (po 1 pociągu w piątek i sobotę oraz 2 pociągi w niedzielę). Samorząd Województwa Małopolskiego nie był organizatorem dla tej linii i w żaden sposób nie partycypował w kosztach jej działania. Przewozy Regionalne i Stowarzyszenie Kolej Beskidzka podjęły współpracę o charakterze komercyjnym mającą na celu zachęcenie mieszkańców Żywiecczyzny i turystów do korzystania z tego połączenia. Jednym z takich działań było zaproponowanie pasażerom atrakcyjnej oferty przewozowej „Połączenie w dobrej cenie”. Z danych przekazanych przez Spółkę Przewozy Regionalne wynika, że frekwencja w tych pociągach jest nadal niska i średnio wynosi 20 osób w pociągu. Prognozy przekazane przez Spółkę wykazują, że koszt uruchomienia jednej pary pociągów kursującej jeden dzień w tygodniu wynosi ok. 100 tys. zł, co w przeliczeniu na jednostkowy koszt przejazdu jednego pasażera wynosi ok. 46 zł.
Warunkiem koniecznym do wznowienia przewozów o charakterze użyteczności publicznej, współfinansowanych przez Województwo Małopolskie, jest modernizacja tej linii przez PKP PLK, tak aby można było zaproponować potencjalnym klientom ofertę konkurencyjną wobec transportu drogowego (przede wszystkim w zakresie czasu przejazdu, ale także atrakcyjnej cenowo).
STOWARZYSZENIE „KOLEJ BESKIDZKA” OŚWIADCZENIE dotyczące stanowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego w Krakowie w sprawie połączeń kolejowych na linii Sucha Beskidzka - Żywiec
W związku z wydanym przez Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego w Krakowie oświadczeniem dotyczącym zasad uruchomienia w roku 2015 połączeń kolejowych kat. regio na linii Sucha Beskidzka – Żywiec, Stowarzyszenie „Kolej Beskidzka” wyjaśnia, co następuje.
1. Stowarzyszenie nigdy nie twierdziło, że UMWM zawierał z kimkolwiek formalne ustalenia dotyczące oferty przewozowej na w/w linii. W dniu 27 sierpnia br. SKB otrzymało stanowisko Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego, w którym zawarł informację, że „Zarząd Województwa Małopolskiego w dniu 25 czerwca br. jednostronnie podjął decyzję m.in. o wycofaniu się z finansowania uzgodnionej jednej pary pociągów na linii nr 97 oraz, że zgoda na dofinansowanie przez Województwo Śląskie jednej pary pociągów na w/w linii została udzielona, jako odpowiedź na propozycję Województwa Małopolskiego w tym zakresie” – k.cyt. Wobec powyższego uznajemy, że obecne w relacjach prasowych informacje w tej mierze są w pełni uprawnione.
2. Stowarzyszenie w swojej działalności kieruje się przede wszystkim zasadami wynikającymi z poszanowania prawa i podejmowania procesów decyzyjnych w sposób racjonalny i efektywny. Kierując się właśnie tymi zasadami, w szczególności zasadą efektywnego wydatkowania środków publicznych postulowaliśmy kontynuowanie połączeń wyłącznie weekendowych, podczas których czas przejazdu ma mniejszy wpływ na frekwencję niż w tygodniu i daje rękojmię powodzenia projektu. Wychodząc z tego założenia stowarzyszenie nadal podtrzymuje stanowisko, że kontynuacja połączeń weekendowych nadal ma szansę cieszyć się rosnącą frekwencją, która w ostatnich tygodniach charakteryzowała się znacznym wzrostem dochodzącym do 85% zapełnienia składu.
3. Stowarzyszenie nie kontestuje wyliczeń przedstawionych przez UMWM dotyczących kosztów uruchomienia pociągu. Zwracamy jednak uwagę, że przedstawione koszty to wyłącznie tzw. koszty wewnętrzne, obok których występują zaliczane do zewnętrznych te, związane z alternatywnym ruchem drogowym tj. koszty zanieczyszczenia środowiska, zatorów drogowych, hałasu itd. Dzięki uruchomieniu pociągu regio Sucha Beskidzka – Żywiec koszty zewnętrzne zostały znacznie ograniczone, co nie powinno pozostawać bez znaczenia w przedmiotowej sprawie.
4. Stowarzyszenie informuje, że połączenie kolejowe uruchomione zostało w styczniu 2015 r. po ponad czterech latach od zawieszenia oferty przewozowej. Kilkukrotnie z powodów incydentów związanych ze złym stanem infrastruktury oraz wynikającej z prac torowych zastępczej komunikacji autobusowej zaobserwowano zatrzymanie wzrostu frekwencji. Przez pewien okres pociąg „nie był widoczny w elektronicznym rozkładzie jazdy” a w okresie wakacyjnym nie kursował. Ok. 50 osób dojeżdżających w ostatnie trzy niedziele do stacji Sucha Beskidzka po przesiadce na poc. w kierunku Krakowa dopełniało pociąg do 100% miejsc siedzących, co również nie sprzyjało dalszemu zwiększaniu się frekwencji. Te wszystkie czynniki miały niewątpliwie wpływ na obserwowaną frekwencję, która zdaniem stowarzyszania była, jak na zaobserwowane warunki, satysfakcjonująca.
5. Stowarzyszenie w pełni popiera pogląd, że budowanie kompleksowej oferty przewozowej na linii Sucha Beskidzka - Żywiec wymaga uprzedniej rewitalizacji linii kolejowej ze środków RPO Województwa Śląskiego i Małopolskiego. Niepokoi nas wciąż utrzymujący się brak współpracy obu samorządów w przedmiotowej sprawie, który wygląda zgoła odmiennie niż w przypadku organizacji połączeń. O ile Województwo Małopolskie zawarło przedsięwzięcie we własnym Kontrakcie Terytorialnym, to Województwo Śląskie wciąż ten stan proceduje, pomimo, że monity w tej sprawie otrzymuje od czasu, kiedy przedsięwzięcie usunęło z powodu przewidzenia go do sfinansowania ze źródła, które nie uzyskało akceptacji strony rządowej (POIiŚ). Ponadto, co wymaga podkreślenia, zarówno rewitalizacja linii jak i również organizowanie w przyszłości na niej regularnego ruchu pasażerskiego wymaga uwzględnienia znaczenia linii w planach transportowych obu województw; według wiedzy stowarzyszenia linia kolejowa nr 97 na odcinku Sucha Beskidzka – Żywiec znajduje odniesienie wyłącznie w Planie Transportowym Województwa Śląskiego.
6. Stowarzyszenie „Kolej Beskidzka” ponawia swój apel do obu samorządów o zorganizowanie konstruktywnego spotkania roboczego z udziałem samorządów lokalnych oraz stowarzyszanie, podczas którego możliwe byłoby ustalenie ram dalszej współpracy w zakresie rozwoju linii kolejowej i prowadzenia ograniczonego ruchu pasażerskiego do czasu rewitalizacji. Dotychczasowe wnioski i apele naszej organizacji pozostawały bez odpowiedzi.