Niedaleko kościoła znajduje się park, a w nim mała perełka – dwór, który jest chyba jednym z najbardziej znanych budynków w Łodygowicach. Jest on historyczną dumą Łodygowic, miejscem niezwykłym i malowniczym.
Pierwsi właściciele
Zamek w Łodygowicach powstał w latach 1629-1631 z inicjatywy ówczesnego właściciela Państwa Łodygowickiego, Jerzego Zbarskiego, który prawdopodobnie stworzył go w celach obronnych.
Później jego właścicielem stał się Stanisław Warszycki, który „stale modernizował posiadany dwór w Łodygowicach. Ostatecznie w 1673 r. nadał mu kształt fortu obronnego”. Powstał wtedy mur wokół dworu oraz wał ziemny, były również fosy, w których płynęła woda z Żylicy. „Umocnienia zewnętrzne miały kształt kwadratu z bastionami w narożnikach”. Na dziedzińcu znajdowały się trzy „kółka do wiązania koni wierzchowych”, srebrne – dla szlachcica, mosiężne – dla mieszczanina i żelazne – „dla chłopa i żyda”. Brama najprawdopodobniej znajdowała się po południowo – wschodniej stronie. Zamek znajdował się na środku posiadłości. – Jednak patrząc na austriacką wojskową mapę jeszcze sprzed pierwszego zaboru, widzimy również tajemnicze zabudowania obronne z bramą od strony dawnych zakładów meblowych w Łodygowicach. Można przypuszczać, że tam znajdowała się baszta obronna, coś w rodzaju barbakanu w Krakowie – przypuszcza Jacek Kachel, historyk i dziennikarz.
Rosyjski najazd
Zamek w Łodygowicach był twierdzą trudną do zdobycia. Najazdy na zamek przeprowadzili: Jerzy Warszycki, Rosjanie oraz Władysław Kunat Wyrozemski.
Szczególnie zabawny epizod związany jest z niejakim Walerianem Bocheńskim. Został on wtrącony do więzienia mieszczącego się w zamku przez Jerzego Warszyckiego. 11 marca 1711 r. postanowili podstępem odebrać go rosyjscy żołnierze. Przybyli do zamku jako goście i wieczorem udali pijanych. Wtedy gospodarz kazał swoim strażnikom dopilnować, aby trafili do gospody. Kiedy odeszli, pojawili się Rosjanie z bronią i odebrali więźnia.
Kolejni właściciele
Kolejnymi właścicielami byli: Ignacy Kalinowski, Ludwig Anhalt von Cothen, dr Maksymilian Lutwiz, Klementyna Primavesi de Veber, jej córka Klementyna wraz z mężem Adolfem Klobusem, a na samym końcu ich syn, Otto Klobus.
Klementyna Primavesi de Veber zmieniła fortecę obronną w dom. Wymieniono zatem gont na dachówki, nie pozostawiono wałów, które otaczały zamek, powstał także ganek w stylu pseudogotyckim.
Kiedy ta niesamowita budowla przeszła w posiadanie małżeństwa Klobusów, cała posiadłość stała się jeszcze piękniejsza. Znalazły tam miejsce kwiaty, piękne krzewy i choinki oraz stawy. Jednym słowem park był zadbany pod względem ogrodniczym.
Otto Klobus
Kiedy właścicielem Państwa Łodygowickiego był Otto von Klobus, „zamek stał się pałacem i miejscem otwartym, gdzie odbywały się ważne, lokalne uroczystości”. W parku i/lub w zamku odbyły się między innymi uroczystości związane z otrzymaniem nowego sztandaru przez Straż Pożarną w Łodygowicach, jubileusze Straży Pożarnej. Świętowano także „rocznicę zwycięstwa Polaków nad Niemcami pod Grunwaldem” w 1910 r. Jak podaje Jacek Kachel w książce Historia Łodygowic. Tom I: „baron Klobus, ostatni prywatny właściciel zamku w Łodygowicach, pod koniec lat trzedziestych XX wieku zaniedbał zamek i jego otoczenie. Po wybuchu II wojny światowej nie podpisał volkslisty i Niemcy odebrali mu cały majątek (4 sierpnia 1940 roku) pod przymusowy zarząd, pozostawiając do jego dyspozycji tylko zamek w Łodygowicach”.
Po wojnie
Po wojnie zamek należał do państwa i powstała w nim szkoła rolnicza, postawiono także nowe budynki z tyłu zamku. „Od 1991 roku zamek i tereny przyległe, gdzie mieściło się Technikum Rolnicze, Internat i Dom Nauczyciela, stały się własnością Gminy Łodygowice”. Istnieje również legenda o zakopanym skarbie oraz o tunelu, który miałby prowadzić na Magurkę.
Obecnie w zamku znajdują się takie instytucje jak: Urząd Stanu Cywilnego, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Gminny Zespół Ekonomiczno – Administracyjny Szkół i Przedszkoli w Łodygowicach. Na terenie parku znajduje się również plac zabaw dla dzieci.
Remont
Najnowszy remont miał miejsce w 2014 roku, ale w przyszłym roku planowane jest rozpoczęcie kolejnego remontu, który ma się zakończyć w 2019 roku. Jest to projekt pod nazwą „Przebudowa zabytkowych zabudowań oficyn przy budynku dworskim w Łodygowicach na potrzeby Centrum Aktywności Lokalnej”. Jak podaje strona internetowa Gminy Łodygowice: „w ramach projektu planowane jest przywrócenie zabytkowego wyglądu oficyn przy dworze w Łodygowicach”. Na ten cel uzyskano dofinansowanie w kwocie przekraczającej 2 mln zł. Strona internetowa podaje również, że: „w wyniku prac budowlanych i remontowych przywrócona zostanie bryła obiektu z końca XIX w. Budynek zostanie pozbawiony XX w. nadbudowań”.
Autor: Joanna Klasek
Źródła:
· Jacek Kachel, Historia Łodygowic. Tom I