Kultura

W dniu 23 lipca 2022 r. na boisku LKS „Słowian” w Łodygowicach odbyły się Dni Powiatu Żywieckiego. W tym roku połączone zostały z XV Gminną Fetą, czyli Świętem gminy Łodygowice. I choć pogoda była kapryśna, nie przeszkodziła uczestnikom oraz zebranej publiczności w doskonałej zabawie.

O godzinie 15.00 pięknym polonezem w wykonaniu Asysty Żywieckiej nastąpiło oficjalne rozpoczęcie Dni Powiatu Żywieckiego, Przeglądu Potraw Regionalnych pn. „Próbowacka Jodła Beskidzkiego”, Święta Miodu oraz Beskidzkiego Jarmarku Rzemiosła. Uczestników imprezy i zebraną publiczność przywitali gospodarze imprezy: Starosta Żywiecki Andrzej Kalata, Wójt Gminy Łodygowice Andrzej Pitera, Dyrektor Wydziału Kultury żywieckiego starostwa Mirosław Dziergas oraz Dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Łodygowicach Renata Talik.

Z okazji X jubileuszowego Święta Miodu Prezydent Polskiego Związku Pszczelarskiego wręczył Ministrowi Funduszy i Polityki Regionalnej Grzegorzowi Pudzie statuetkę  ks. Dr Jana Dzierżona za szczególne zasługi dla pszczelarstwa. Następnie Starosta Żywiecki Andrzej Kalata oraz Przewodniczący Rady Powiatu w Żywcu Wiesław Sypta wręczyli statuetki „Zasłużony dla Powiatu Żywieckiego”. Ustanowiony w 2008 roku tytuł może być przyznawany osobom fizycznym oraz organizacjom pozarządowym i innym instytucjom jako zaszczytne wyróżnienie za zasługi dla rozwoju powiatu żywieckiego, szczególnie w dziedzinie gospodarczej, naukowej, społecznej, kulturalnej i sportowej. W tym roku tytułem odznaczeni zostali:

  • w kategorii osoby fizyczne: Jana Gąsiorka - Znany choreograf, folklorysta, animator kultury. Dba o to, aby w Beskidzie Żywieckim nie zaginęły lokalne zwyczaje i tradycje. Na terenie Powiatu Żywieckiego wielokrotnie przeprowadzał warsztaty regionalne, podczas których przekazywał swoją wiedze młodemu pokoleniu. Autor wielu książek z zakresu kultury ludowej i obrzędowości. Jego wiedza na temat zwyczajów i tradycji regionu żywieckiego dopełniają niezwykłe umiejętności kultywowane w rodzinie przez kolejne pokolenia.
  • w kategorii instytucje: Zespół Regionalny „Magurzanie” z Łodygowic - Założony w 1984 przez Krystynę Mikociak. Zespół wkłada całe serce w kultywowanie unikatowych tradycji własnego regionu i regionów ościennych. W jego skład wchodzi około 50-osobowa grupa tancerzy, wokalistów i muzyków. Dodatkowo w ramach zespołu działa około 50-osobowa grupa dziecięca „Mali Magurzanie” oraz grupa śpiewacza „Magurzanki” oraz dwie kapele. Misją zespołu jest aktywne działanie na polu kultury ludowej. Poziom artystyczny zespołu był wielokrotnie doceniany przez jurorów festiwali ogólnopolskich i międzynarodowych. W ramach swoich działań zespół wydał 4 płyty CD.

W ramach Dni Powiatu Żywieckiego wręczono również Odznakę honorową za zasługi dla województwa śląskiego", ustanowioną uchwałą Sejmiku Województwa Śląskiego 11 grudnia 2000 r., nadaje się osobom fizycznym oraz instytucjom państwowym, jednostkom samorządu terytorialnego, przedsiębiorcom, organizacjom społecznym i zawodowym, które całokształtem działalności, względnie realizacją swoich zadań - na terenie województwa śląskiego przyczyniły się do gospodarczego, kulturalnego i społecznego rozwoju województwa. Odznaczone przez Przewodniczącego Komisji Budżetu, Skarbu i Finansów Sejmiku Województwa Śląskiego Stanisława Baczyńskiego zostały następujące osoby:

  • Renata Talik – Złota odznaka – wieloletni Dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Łodygowicach, aktywny animator i koordynator życia kulturalnego i społecznego gminy Łodygowice. Organizator dziesiątek imprez promujących kulturę i tradycję górali żywieckich.
  • Jadwiga Jurasz – Złota odznaka – założycielka i kierownik artystyczny zespołów regionalnych „Grojcowianie” i „Mali Grojcowianie” z Wieprza. Tancerka wielu zespołów regionalnych. Instruktor, konsultant, choreograf i twórca programów tańców górali żywieckich w regionie. Konferansjer imprez o charakterze folklorystycznym, właściciel pracowni strojów regionalnych.
  • Barbara Rosiek – Złota odznaka – góralka, etnograf, muzealnik. Zajmuje się badaniem, dokumentowaniem i ochroną rodzimej kultury Żywiecczyzny oraz upowszechnianiem jej wartości. Twórca stałej ekspozycji etnograficznej w Muzeum Miejskim w Żywcu oraz współtwórca stałej ekspozycji w Starej Chałupie w Milówce. Autorka różnych referatów i wykładów na temat kultury ludowej i zabytków Żywiecczyzny, a także publikacji książkowych i folderów o ludziach i zwyczajach Żywiecczyzny.
  • Grażyna Patera – Złota odznaka – była Dyrektorem Gminnego Ośrodka kultury w Jeleśni. Od 30 lat zajmuje się kulturą regionu. Organizatorka wielu imprez promujących folklor w gminie Jeleśnia. Dba o propagowanie rodzimej sztuki ludowej: malarstwo na szkle, zdobnictwo bibułkowe i zabawka drewniana. Prowadzi kółko bibułkowe, pokazy i warsztaty sztuki ludowej. Twórca stałej ekspozycji sztuki ludowej i wyposażenia dawnego gospodarstwa domowego w Regionalnej izbie Pracy Twórczej w Jeleśni.
  • Szymon Wróbel – Srebrna Odznaka –pracownik zajmujący się kulturą w gminie Lipowa. Dziennikarz, reżyser i scenarzysta filmów dokumentalnych o ludziach i regionie Żywiecczyzny. Autor książek promujących Żywiec, Żywiecczyznę i miejscową ludność. Prężnie działa na rzecz rozwoju gminy Lipowa.

Jak co roku jednym z głównych punktów imprezy był Przegląd Potraw Regionalnych pn. „Próbowacka Jodła Beskidzkiego”. W Przeglądzie wzięło udział 14 Kół Gospodyń Wiejskich z terenu Powiatu Żywieckiego. Jury oceniało potrawy pod względem zgodności z tradycją kulinarną regionu, walorów smakowych oraz możliwości zastosowania ich we współczesnym jadłospisie. Potrawy oceniane były  w następujących kategoriach: zupy, potrawy mięsne, napoje i nalewki, ciasta, potrawy na bazie miodu, pozostałe potrawy. Każde z Kół biorących udział w Przeglądzie otrzymało pamiątkowy dyplom oraz nagrodę finansową. Po degustacji potraw podanych przez gospodynie z poszczególnych gmin przyznano:

  • Nagrody specjalne dla Koła Gospodyń Wiejskich w Ciścu Dużym, Koła Gospodyń Wiejskich w Jeleśni, Koła Gospodyń Wiejskich” Ziołowe Wzgórze” w Ostrem, Koła Gospodyń Wiejskich w Brzuśniku oraz Koła Gospodyń Wiejskich w Łysinie
  • Nagrody dla: Koła Gospodyń Wiejskich w Koszarawie, Koła Gospodyń Wiejskich w Rychwałdzie, Koła Gospodyń Wiejskich w Zarzeczu, Koła Gospodyń Wiejskich w Lasie, Koła Gospodyń Wiejskich w Złatnej oraz Koła Gospodyń Wiejskich „Żarnówka” w Międzybrodziu Bialskim
  • Wyróżnienia dla: Koła Gospodyń Wiejskich w Soli, Koła Gospodyń Wiejskich nr 2 w Milówce oraz Koła Gospodyń Wiejskich w Trzebini.

Wręczono również nagrody w organizowanym przez Wydział Kultury Starostwa Powiatowego w Żywcu konkursie „Pasieka Roku Powiatu Żywieckiego 2022”. Konkurs podzielony był na dwie kategorie: Powyżej 20 rodzin pszczelich oraz do 20 rodzin pszczelich. Jury oceniało pasieki zgodnie z następującymi kryteriami: ogólne wrażenie, rodzaj i wygląd uli, produkty pszczele( wydajność miodu w kg), dokumentacja pasieki, wymiana matek, wyposażenie pracowni, urządzenie pasieczyska, usprawnienia, udział w kursach i szkoleniach, biblioteka, walka z warrozą, nasadzenie roślin miododajnych oraz inne szczególne. Do konkursu przystąpiło 6 gospodarstw pasiecznych. Po ocenie zgłoszonych do konkursu gospodarstw pasiecznych komisja przyznała następujące miejsca:

  • w kategorii gospodarstwa powyżej 20 rodzin pszczelich: nagroda specjalna – gospodarstwo pasieczne Mariusz Cul, I miejsce - gospodarstwo pasieczne – Grzegorz Wędzel, II miejsce - gospodarstwo pasieczne Stanisław Tomczyk
  • w kategorii gospodarstwa do 20 rodzin pszczelich: nagroda specjalna - gospodarstwo pasieczne Sabina Zuziak, I miejsce - gospodarstwo pasieczne Jan Gibas, II miejsce - gospodarstwo pasieczne Tadeusz Kamiński.

Na scenie Amfiteatru swoje talenty zaprezentowali: Młodzieżowa Orkiestra Dęta z Łodygowic, Mała Kapela Jaworki z Łękawicy, Zespół Regionalny „Ziemia Rajczańska” z Rajczy  oraz członkowie Fundacji Braci Golec. W tym roku gwiazdą wieczoru był zespół „Tekla Klebetnica”. Całość zakończyła się dyskoteką z Radiem Bielsko „Tańce pod Gwiazdami”.

Na publiczność czekało wiele atrakcji, takich jak degustacja potraw regionalnych przygotowanych przez koła gospodyń wiejskich z Żywiecczyzny, prezentacje  dawnych zawodów i czynności gospodarczych, kiermasz sztuki ludowej, pokaz sprzętu straży granicznej, dmuchańce dla najmłodszych oraz żarciowozy. Na chętnych czekał również namiot Szpitala w Żywcu, gdzie za darmo można było wykonać pomiar ciśnienia i poziomu glukozy w krwi oraz test sprawności narządu ruchu.

W wydarzeniu wzięli udział zaproszeni goście. Swoją obecnością zaszczycili nas między innymi: Minister Funduszy i Polityki Regionalnej Grzegorz Puda, posłowie na Sejm RP Przemysław Drabek, Kazimierz Matuszny oraz Małgorzata Pępek, radni Sejmiku Województwa Śląskiego Stanisław Baczyński oraz Agnieszka Biegun, Przewodniczący Rady Powiatu w Żywcu Wiesław Sypta, Wicestarosta Żywiecki Stanisław Kucharczyk, Członek Zarządu Powiatu w Żywcu Zbigniew Gąsiorek, radni Rady Powiatu w Żywcu Józef Stopka, Michał Czulak, Jacek Kulec, Jadwiga Jurasz, Marzena Pietraszewska oraz Jadwiga Jakubiec, Burmistrz Miasta Żywca Antoni Szlagor, Zastępca Burmistrza Miasta Żywca Marek Czul, Wójt gminy Czernichów Barbara Kos-Harat, Wójt gminy Gilowice Krzysztof Okrzesik, Wójt gminy Jeleśnia Anna Wasilewska, Wójt gminy Lipowa Jan Góra, Wójt gminy Łękawica Tadeusz Tomiczek, Wójt gminy Ślemień Jarosław Krzak oraz Wójt gminy Świnna Henryk Jurasz, a także Dyrektor Ośrodka Doradztwa Rolniczego Magdalena Jakubiec, Prezydent Polskiego Związku Pszczelarstwa Tadeusz Dylon i Prezes Beskidzkiego Związku Pszczelarzy „Bartnik” Piotr Biernat.

Organizatorzy dziękują wszystkim, którzy przyczynili się do udanej imprezy, w szczególności dyrekcji i pracownikom Gminnego Ośrodka Kultury w Łodygowicach – współorganizatorowi imprezy, Burmistrzowi oraz Wójtom gmin Powiatu Żywieckiego, dyrektorom Gminnych Ośrodków Kultury, Kołom Gospodyń Wiejskich z terenu Powiatu Żywieckiego, twórcom ludowym, rzemieślnikom, kołom pszczelarskim z terenu Powiatu Żywieckiego oraz wszystkim ludziom dobrej woli oddanym tej wspanialej imprezie.